ÜSKÜP (AA) – TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, "Türkiye olarak büyük bir momentum yakaladık. Yani yeniden güçlü, büyük bir şekilde dünyada, hem bölgesel sorunların çözümünde hem de küresel denklemlerde güçlü bir ülke olarak var olma konusunda önemli bir ivme yakaladık." dedi.
Kurtulmuş, resmi ziyaretlerde bulunduğu Kuzey Makedonya'nın başkenti Üsküp'te, çeşitli programlar dolayısıyla ülkede bulunan Küresel Gazeteciler Konseyi heyetiyle bir araya geldi.
Burada konuşan Kurtulmuş, Türkiye'nin Balkanlar'da, son yıllarda oldukça önemli ve gurur verici işler yaptığını belirterek, bütün Balkan ülkeleriyle ayrım yapmaksızın iyi ilişkiler sürdürdüklerini ifade etti.
"Biz Balkanlar'da güven ve istikrarın sağlanmasının en ana mesele, en temel fikir olması gerektiğini düşünüyoruz." diyen Kurtulmuş, özellikle Yugoslavya'nın dağılmasından sonraki süreçte çok büyük acıların yaşandığını, şimdi ülkelerin bağımsızlıklarını ve kendi milli kimliklerini kazandığını dile getirdi.
Balkan ülkelerinin aynı zamanda tam manasıyla bağımsız bir çerçeveye sahip olmaları gerektiğini vurgulayan Kurtulmuş, her ülkenin, her halkın, Balkan coğrafyasında kendisini güvende hissetmesinin öncelikleri olduğunu kaydetti.
Kurtulmuş, "İstikrarın olabilmesi için güvenin şart olduğunu biliyoruz. Türkiye'nin temel fonksiyonu budur ve eş zamanlı olarak bütün ülkelerle ilişkilerimizi geliştiriyoruz. Balkan ülkelerinin aralarındaki sorunlarını çözmek için gerçekten gayret sarf ediyoruz ve Türkiye'nin Balkan ülkelerinde fevkalade güzel, pozitif bir imajı var, bunu arttırarak devam ettiriyoruz." diye konuştu.
Kültürel diplomasi kurumlarının da dünyanın birçok yerinde olduğu gibi özellikle Balkan coğrafyasında çok iyi çalıştığına işaret eden Kurtulmuş, TİKA, Yunus Emre Enstitüsü, Maarif Vakfı, Vakıflar Genel Müdürlüğünün Balkanlar'da ecdadın ayak izlerini takip ederek buradaki eski eserleri gün yüzüne çıkardığını dile getirdi.
– "Dostluk, kardeşlik ilişkisini yayabilmek için mücadele etmemiz lazım"
Balkan ülkelerindeki Türk nüfusunun durumunun iyileşmesi için de önemli adımlar atıldığını anımsatan Kurtulmuş, Kuzey Makedonya'da 1944'te kabul edilen ve 2000'li yılların başından itibaren de güçlü bir şekilde kutlanan 21 Aralık Türkçe Eğitim Bayramı’nın bunun güzel örneklerinden olduğunu söyledi.
TBMM Başkanı Kurtulmuş, şöyle devam etti:
"Balkan ülkeleri bizim biraz da ayak izlerimizin, geçmişimizin olduğu bir yer. Dün örneğini verdim. Gyorge İvanov'un söylediği, 'İnsanlığın gördüğü, birlikte barış içinde yaşama konusundaki en önemli sistem Osmanlı'nın millet sistemiydi.' Osmanlı, Balkan coğrafyasında altı asır bütün farklı dinleri, mezhepleri, meşrepleri bir arada tutabildi. Bunun vermiş olduğu bir tarihsel pozitif algının da olduğunu biliyoruz. Bunlar fevkalade önemli. Onun için bütün imkanlarımızla buralara dostluk, kardeşlik ilişkisini yayabilmek için mücadele etmemiz lazım. Hem medya organlarımız hem kültürel diplomasi kurumlarımız, iş adamlarımız… Mesela bu ülkede yaklaşık on bin istihdam yaratıyor Türk iş adamları, büyük projeler yapıyorlar. Diğer Balkan ülkelerinde de öyle. Özellikle son yıllarda ulaştırma ve savunma sanayiyle ilgili alanlardaki işbirliklerimiz Balkan coğrafyasında artıyor. Bunlar güzel şeyler."
Türkiye'nin içinde bulunduğu coğrafyanın dünyanın en problemli, en sıkıntılı coğrafyası olduğunu aktaran Kurtulmuş, Türkiye'nin güçlü bir ülke olduğunu vurguladı.
Kurtulmuş, "Türkiye olarak büyük bir momentum yakaladık. Yani yeniden güçlü, büyük bir şekilde dünyada, hem bölgesel sorunların çözümünde hem de küresel denklemlerde güçlü bir ülke olarak var olma konusunda önemli bir ivme yakaladık. Bunu inşallah artırarak devam ettirmemiz mümkün olur." değerlendirmesinde bulundu.
– "Türkiye, barışçıl perspektifini her iki tarafla da paylaşıyor"
Bölgedeki çatışma alanlarına dikkati çeken Kurtulmuş, bu çatışmalarda Türkiye'nin, her zaman barış perspektifine sahip olduğunu söyledi.
Kurtulmuş, Avrupa'yı tamamen etkileyen, dünyada güçlü etki bırakan Rusya-Ukrayna savaşının barışçıl bir şekilde sona erdirilmesi için Türkiye'nin gayret sarf ettiğini belirtti.
İki ülke arasında Dolmabahçe görüşmelerinde son bir imzaya kadar gelen barış sürecinin, savaşın bitmesini istemeyen bazı ülkelerce sona erdirildiğini dile getiren Kurtulmuş, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Şimdi gelinen noktada, şartlar itibarıyla ümitvarım ve bu savaşın bitirilmesi için yeni bir imkan ortaya çıktığını düşünüyorum. Ümit ederim ki iki tarafın da kabul edeceği kalıcı, adil bir barışın temin edilmesi mümkün olur. Türkiye, burada da zaten barışçıl perspektifini her iki tarafla da paylaşıyor ve etki etmeye gayret ediyoruz. Tabii oranın bir barışa kavuşması, bizi de etkileyecek bir rahatlama ortaya çıkaracaktır."
– "Muhalifler hızlı bir şekilde hareket ederek sonuç aldılar"
Suriye’deki gelişmelere de dikkati çeken Kurtulmuş, Baas rejiminin devrilmesiyle ilgili bazı kesimlerin "Çok hızlı oldu." şeklinde yorumlar yaptığını anlattı.
TBMM Başkanı Kurtulmuş, "Hayır, nereye hızlı oldu? 61 yıldır devam eden bir zulüm rejimi var. Bardak taştı. Şartlar da uygun hale gelince muhalifler hızlı bir şekilde hareket ederek orada sonuç aldılar." ifadesini kullandı.
Türkiye olarak Suriye'de üç temel konuya işaret ettiklerini vurgulayan Kurtulmuş, Suriye'nin toprak bütünlüğünün korunması ve bunun sağlanması için olağanüstü gayret sarf ettiklerini belirtti.
Suriye'de, bütün toplumsal kesimlerin temsil edildiği etnik, mezhebi, dini farklılıkların işin içerisinde olduğu, aynı şemsiyenin altında toparlanabildiği bir yönetim modelinin tesis edilmesi gerektiğini aktaran Kurtulmuş, bunun için de Türkiye'nin, Suriye'deki gelişmelerde demokratik rehberlik yapmak gibi bir vazifesi olduğunu dile getirdi. Kurtulmuş, bu konuda da başarılı olunacağını söyledi.
– "Şimdi İsrail'e dokunulmuştur, hesap sorulmuştur"
Suriye'yi, terör cenneti haline getiren terör örgütlerinin tamamının Suriye topraklarından temizlenmesinin temin edilmesi gerektiğinin altını çizen Kurtulmuş, şunları kaydetti:
"Yeni bir Suriye tesis edilecektir. Bu yeni Suriye'de de çok açıktır ki Türkiye dostu olan, Türkiye'yi, Türkleri seven milyonlarca Suriyeli olacaktır. Bunlar memleketlerine gittiklerinde güven, huzur içerisinde, onurlu bir şekilde geri dönüşleri temin edildiğinde tahminimizin çok üstünde büyük bir Türkiye hayranı kitlenin Suriye'de etkili olacağını ümit ediyoruz, biliyoruz. Dolayısıyla oradaki gerilimin azaltılması da Türkiye'nin önemli önceliklerinden birisi."
Kurtulmuş, Suriye'de bütün toplumsal grupların temsil edildiği bir yapının ortaya konulması gerektiğini, Türkiye'nin bu konuda ciddi destek olacağını belirtti.
"Buradaki gerilimin bitmiş olması diğer bölge ülkelerini de rahatlatacaktır." diyen Kurtulmuş, "Temennimiz, kısa bir süre içerisinde bu sürecin çok uzun olmaması ama çok kökleştirilmiş bir şekilde geçiş sürecinin temin edilmesi ve bütün kesimlerin temsil edildiği bir Suriye'nin kurulmasıdır." diye konuştu.
Kurtulmuş, insanlığın, bundan sonraki süreci inşa edebilmesi için İsrail'in de durdurulması gerektiğinin altını çizdi.
İsrail'in, soykırımların hesabını vermesi gerektiğini dile getiren Kurtulmuş, Uluslararası Adalet Divanının (UAD) ve Uluslararası Ceza Mahkemesinin (UCM), İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve İsrailli yöneticiler hakkındaki kararlarının insanlık bakımından yeni bir dönemi başlattığını belirtti.
Daha önceki yıllarda "Uluslararası Adalet Divanından İsrail aleyhine karar çıkacak" denildiğinde buna kimsenin inanmayacağını anlatan Kurtulmuş, geçmiş dönemlerde "İsrail'e dokunulamaz" imajının bulunduğunu vurgulayarak, şöyle konuştu:
"Şimdi İsrail'e dokunulmuştur, hesap sorulmuştur. Ümit ederiz ki Uluslararası Ceza Mahkemesinde de hesap sorularak aynen Radovan Karadzic gibi Netanyahu da ekibi de bu hesabı vereceklerdir. Bu, insanlık tarihi bakımından yeni bir dönüm noktasıdır. Burada da açık söyleyeyim bu sonucun alınmasında yeryüzünün her yerinde sokaklara çıkıp gösteriler yapan, özellikle Batı ülkelerinde sokaklara çıkan milyonlarca insanın çok büyük etkisi vardır. Yani biz ona başından beri 'insanlık cephesi' diyoruz. İnsanlık cephesi çok kuvvetli bir şekilde reaksiyon göstermiştir. Bu reaksiyonun sonucu olarak da böyle bir sonucun ortaya çıktığını görüyoruz. İnşallah uygulanır. 'Uygulayacağız' diyen birçok ülke, hatta Batılı ülke oldu. İlk andan itibaren, kararın duyulduğu andan itibaren 'Bize gelirse tutuklarız' diyen ülkeler oldu. Bunların hepsi, İsrail bakımından yeni bir dönemin başladığını gösteriyor. Öyle artık layüsel, eski tabirle ellerini, kollarını istedikleri gibi sallayacakları bir dünya olmayacak. Çünkü bu, tarih boyunca yaşanmış en ağır zulümlerden, en ağır soykırımlardan birisidir. "
– "Bugünler, İsrail için iyi günler"
Kurtulmuş, 1967 sınırlarında egemen, toprak bütünlüğü sağlanmış bir Filistin Devleti'nin kurulması gerektiğini belirtti.
Mescid-i Aksa başta olmak üzere Müslümanların ve Hristiyanların kutsal mekanlarının korunmasını garanti altına alan, Filistinlilerin evlerini gasbedenlerin buralardan çıkmasını temin edecek bir sonucun alınması gerektiğini vurgulayan Kurtulmuş, hem Filistin tarafı hem İsrail tarafı için yeni bir sürecin başladığını ifade etti.
TBMM Başkanı Kurtulmuş, "Ben açıkçası, bugünlerin İsrailliler için iyi günler olduğunu, bundan daha zor, sıkıntılı günler içerisine gireceklerini tahmin ediyorum." değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye'nin, yaşanan süreçte ayrıcalıklı bir yerinin bulunduğuna işaret eden Kurtulmuş, TBMM'de Filistin konusunda 2'si Başkanlık Tezkeresi olmak üzere 4 karar alındığını bildirdi.
Kararların siyasi partilerin ittifakıyla verildiğine dikkati çeken Kurtulmuş, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın, olağanüstü toplanan TBMM Genel Kurulunda konuştuğunu hatırlattı.
TBMM Başkanı Kurtulmuş, şunları kaydetti:
"Sayın Mahmud Abbas bu süre içerisinde sadece Türkiye Büyük Millet Meclisinde konuştu. Gönlümüz arzu ederdi ki başka ülkelerin meclislerinde de konuşma yapsın. O toplantıda da yine bütün siyasi partilerin mensubu milletvekili arkadaşlar Meclis'teki oturumlarda yerini aldı. Şunu söylemek istiyorum, Türkiye bundan sonra çok etkili bir ülke olarak yoluna devam edecek. Allah içimizde dirliği, birliği temin etmeyi nasip etsin. Bu süre içerisinde Türkiye'nin de sadece sınırları dışındaki terörün bitmesi değil aynı zamanda Türkiye'nin bir daha terörün konuşulmadığı, konuşulmayacağı bir ülke haline getirilmesi için de üzerimize düşen her türlü sorumluluğu yerine getirmek lazım."
Kurtulmuş, bir gazetecinin, HTŞ’nin terör örgütü listesinden çıkması konusunda Türkiye’de bir çalışmanın yapılıp yapılmadığı sorusu üzerine, şunları söyledi:
“Bizimle ilgili bir şey değil, bu uluslararası… Ama çok açık görünüyor her şey. Bu örgütle ilgili olduğu bilinen isimler şu anda Suriye’deki yönetimin, daha henüz bir yönetim kurulmuş olmamakla birlikte, geçiş sürecinin en önemli aktörleri olarak görülüyor. Bir toplumsal destekleri de olduğu tahmin ediliyor. Dolayısıyla yeni döneme göre yeni şartlar altında bunlar güncellenebilir.”
