TUNUS (AA) – MEHMET AKİF TURAN/YAMNA SALMİ – Tunus’ta Cumhurbaşkanı Kays Said’in aldığı “olağanüstü kararlar” doğrultusunda 25 Temmuz’da Meclisin çalışmalarının dondurulması üzerine işsiz kalan pek çok parlamento çalışanından biri olan Semah el-Avini, açtığı gözleme dükkanıyla ailesinin geçimini sağlamaya çalışıyor.
Tunus Basın ve Haber Bilimleri Enstitüsünden 2010 yılında mezun olan 33 yaşındaki gazeteci Avini, 5 yıl çeşitli medya kuruluşlarında görev yaptıktan sonra 2017’de milletvekili yardımcısı olarak Mecliste çalışmaya başlamış.
Daha birkaç ay öncesine kadar vekillerin programlarını takip ederek bunların dijital platformlarda yayınlanmasını sağlayan Avini, şimdi yerel dilde “melavi” olarak adlandırılan bir gözleme dükkanı işletiyor.
– “Meclisin kapıları biz parlamento çalışanlarına da kapatıldı”
Meclis koridorlarından gözleme dükkanına, son birkaç ayda hayatında yaşanan hızlı değişimi AA muhabirine anlatan Avini, “Meclisin kapıları 25 Temmuz’da sadece milletvekillerine değil, biz parlamento çalışanlarına da kapatıldı.” dedi.
Milletvekili yardımcısı olarak çalıştığını belirten Avini, Meclisteki görevini şöyle anlattı:
“Mecliste grubu olan veya olmayan her bir milletvekilinin yaptığı faaliyetleri takip ediyordum. Gazeteci disipliniyle takip ettiğim faaliyetlerin çeşitli dijital platformlarda yayınlanmasını sağlıyordum.”
İşsiz kaldığını anladığında ilk başta bocaladığını dile getiren Avini, “Kocamın desteğiyle küçük de olsa bir ‘melavi (gözleme)’ dükkanı açmaya karar verdim. Kocam, yaşadığı sağlık sorunları nedeniyle çalıştığı kafeden ayrılmıştı. Onunla birlikte yaklaşık 2000 dinar (720 dolar) ile bu dükkanı açtık. İki kızımla beraber dört kişilik bir aileyiz, dükkanımız minik de olsa geçinmemize yetiyor.” diye konuştu.
Gazeteciliği çok sevdiğini eski işine dönmeyi tabii ki arzu ettiğini ancak geçimini sağlayan bu mütevazı işi de severek yaptığını söyleyen Avini, şöyle konuştu:
“2010’dan bu yana medya sektöründe çalışıyordum ve iyi bir tecrübe edinmiştim. Ocak 2017’de Mecliste milletvekili yardımcısı olarak işe başlayana kadar, bazıları maddi bazıları ise kişisel nedenlerle sona eren birçok yerel medya kuruluşunda iş tecrübem oldu. Elbette gazeteciliğe dönmeyi çok istiyorum ama bu mümkün olmayacaksa en azından ailemin geçimini sağlayan bu mütevazı işi de severek yapıyorum.”
– “Bir anda işsiz ve maaşsız kaldık”
Her ne kadar şu an mutlu olsa da birden işsiz kalınca sıkıntılı bir süreç yaşadıklarını kaydeden Avini, 25 Temmuz’dan sonraki süreci şöyle anlattı:
“Sosyal güvencemiz olmadan sözleşmeli olarak çalışsak da en azından her ay geçimimizi sağlayacak bir maaşımız vardı. Geçen haziran ayında sözleşmemizi 31 Mayıs 2022’ye kadar uzatmışlardı. 25 Temmuz kararları açıklanınca her şey birden değişti. Kendimizi karmakarışık ve belirsiz bir durumun ortasında bulduk. Bu kararın ilk kurbanları bizim gibi parlamentoda işçi statüsünde çalışanlar oldu. Parlamento sekreteriyle durumumuzu görüşmek üzere iletişime geçtik, ‘Cumhurbaşkanlığının bizim durumdaki çalışanlar için bir çözüm aradığını’ söyleyerek olumlu konuştu.”
Yakın zamanda çözüm beklediklerini fakat bir gelişme olmadığını aktaran Avini, “Verdikleri vaatlerin üzerinden 3 ay geçmesine rağmen bir gelişme olmadı. 23 Ekim’de görevlerimizden ihraç edildiğimizi ve parlamentodaki işlerimizin askıya alındığını söylediler. Bu şekilde bir anda işsiz ve maaşsız kaldık.” ifadelerini kullandı.
– “Hiçbir şey tüm yasama organını ortadan kaldırmayı haklı çıkarmaz”
25 Temmuz kararlarına tüm Tunuslular gibi kendisini de şaşırttığını dile getiren Avini, “Açıkçası Tunus’ta Meclisin kapatılmasını ve olağanüstü kararlar alınmasını beklemiyordum. Ülkedeki sosyal ve ekonomik durumun kötüye gittiği doğru, ancak hiçbir şey tüm yasama organını ortadan kaldırmayı haklı çıkarmaz.” şeklinde konuştu.
Ülkede siyasi belirsizliğin devam ettiğini söyleyen Avini, şunları kaydetti:
“Uğruna şehitlerin kanını döktüğü (2011’deki) devrimin kurduğu Meclisi bugün gelip ortadan kaldıramayız. Tunus Halk Meclisi, Arap ülkeleri için model olan çoğulcu bir parlamentoydu. Bugün puslu bir ortamda yaşıyoruz, çocuklarımızın hangi koşullarda yaşayacağını bilmiyoruz.”
– Tunus’un sokak lezzetlerinden “melavi”
Sokak lezzetleri açısından son derece zengin bir kültüre sahip olan Tunus’ta, bir tür yerel gözleme olan “melavi” hemen hemen herkes tarafından severek tüketilen bir tat.
Açtığı küçük dükkanında bu yerel lezzeti müşterilerinin beğenisine sunan Avini, yaptığı melavilerin beğenilmesinden ise son derece mutlu olduğunu dile getirdi.
Avini, “Evde iki kızım var, başka işlerde çalışırken de onların okul atıştırmalıklarını evde hazırlardım. Bu yüzden mutfak işlerine elim yatkın. Melavi kolay bir atıştırmalık, tezgahta yoğurduğum hamuru kare şeklinde açarak salata, salam, zeytin, peynir, yumurta gibi müşterinin istediği garnitürleri ekliyorum. Bu şekilde hazırlanan melaviyi kızgın ateşin üstünde yer alan toprak tavada pişiriyorum.” diye konuştu.
– Tunus’ta Meclisin kapanma süreci
Tunus Cumhurbaşkanı Said, 25 Temmuz’da Meclisin çalışmalarını dondurması ve başbakanı azletmesinin ardından 22 Eylül’de de bazı yeni kararnameler yayımlamıştı.
Bu kararnamelerle cumhurbaşkanının yasama ve yürütme yetkisi genişletilmiş, ayrıca yasa tekliflerinin Anayasa’ya uygunluğunu denetleyen geçici komisyon da feshedilmişti.
Said’in aldığı tüm bu kararlar, ülkede bir tür “istisnai durum” oluşmasına yol açmıştı.
İstisnai durumdan çıkış için 13 Aralık’ta bir yol haritası açıklayan Said, 25 Temmuz 2022’de hükümet sistemi değişikliği için Anayasa referandumuna, 17 Aralık 2022’de de erken genel seçime gidileceğini bildirmişti.
Said, 25 Temmuz 2021’de aldığı “olağanüstü kararlar” doğrultusunda çalışmalarını dondurduğu Meclisin ise 17 Aralık 2022’de yapılacak erken genel seçimlere kadar kapalı kalacağını duyurmuştu.