İSTANBUL (AA) – AİŞE HÜMEYRA BULOVALI – Türk dünyasının tarihi hafızasının önemli şahsiyetlerinden Dede Korkut'un yazmalarının ele alındığı "Dede Korkut ve Avrupa'daki Orijinal Nüshalarına Yolculuk" belgeseli, Kültür ve Turizm Bakanlığınca düzenlenen Korkut Ata Türk Dünyası Film Festivali'nde ilk kez seyirci karşısına çıktı.
Festival kapsamında Tarık Zafer Tunaya Kültür Merkezi'nde gösterimi gerçekleştirilen belgesele ilişkin AA muhabirine açıklamada bulunan yönetmen Mesut Gengeç, yapımın 7'den 70'e herkesin bir şekilde duyduğu Dede Korkut yani bir diğer ismi ile Korkut Ata'nın bilinmeyenlerine ışık tuttuğunu söyledi.
– "Yaşadığımız topraklarda kendi örf ve adetlerimizde çok şeyin olduğu mesajını vermek istedik"
Gengeç, bu kapsamda belgesel içinde Dede Korkut hakkında birçok sorunun cevaplandırıldığını belirterek, "Bu isimde ya da diğer isimleri Korkut Ata, Dede Sultan olan önemli biri Türk tarihinde yaşamış mıdır? Yaşamışsa nerede, ne zaman yaşamıştır? Yoksa dilden dile ismi dolaşan efsane, bir hikaye kahramanı mıdır? Türk gelenek görenekleri içinde önemi ve karşılığı nedir? Kitaplarında geçen önemli hikayeler nelerdir? Dede Korkut kimdir? Tüm bu sorulara cevap vermek için bu belgesel çalışmasını yaptık." dedi.
Türk halklarının gönlünde önemli bir yeri bulunan Dede Korkut'un hayatı hakkında ortaya çıkan bilgilerin farklılık gösterdiğine dikkati çeken Gengeç, şöyle devam etti:
"Örneğin kimi kaynaklarda Oğuzların Kayı boyundan, kiminde Bayat boyundan olduğu söylenir. Kültürümüzün de önemli bir parçası olan Dede Korkut'un Türk gelenek göreneklerindeki yerini, Avrupa'da bulunan iki nüshayla izleyiciye aktaran bu belgesel projesinde temel amaç bu nüshalardaki hikayeleri ve olayları her yönüyle detaylı sade ve basit şekilde akıcı bir şekilde anlatmaktı. Aynı zamanda her şeyi dışarıdan arayan bir bakış yerine, yaşadığımız topraklarda kendi örf ve adetlerimizde çok şeyin olduğu mesajını vermek istedik."
– "Önemli sahnelerde daha güçlü görseller ile hikayeyi anlatmak için drama canlandırmalar yapıldı"
Belgesel projesi için önce uzun bir ön çalışma yapıldığına işaret eden Gengeç, "Yaşadığı ve izlerinin olduğu tüm önemli belge ve görseller tarandı, incelendi. Türk, Azerbaycanlı ve İtalyan Türkolog tarihçi uzmanlarla konuşuldu. Önemli sahnelerde daha güçlü görseller ile hikayeyi anlatmak için drama canlandırmalar yapıldı. Bu projeyle ilgili yayınlanmış tüm kaynak kitap, proje içerik okumaları yapıldı ve ona göre bir belgesel akışı oluşturuldu." diye konuştu.
Mesut Gengeç, Dede Korkut'un bilinen ve ortaya çıkmış iki nüshasının Vatikan ve Dresden'de bulunduğunu aktararak, şunları kaydetti:
"Bunlardan Vatikan'da olan nüshada 6 hikayeden bahsederken, Dresden'dekinde 12 hikaye anlatılır. Bu belgesel çalışmasıyla Dresden Kraliyet Kütüphanesi'nde bulunan orijinal nüsha ilk kez görüntülendi ve detaylı olarak kayıt altına alındı. Yıllarca Türkiye'den giden araştırmacılara bu orijinal nüshanın dijital kopyası verilirken, belgesel ekibine orijinal nüshayı görüntüleme şansı verilmiştir."
Belgesel projesinin fikir babasının da gazeteci, yazar Bülent Günal olduğunu belirten Gengeç, "Bülent Günal'ın Dede Korkut'un Vatikan nüshalarını belgesel yapmak için Katolik Ruhani Reisler Kurulu Resmi Tarihçisi Dr. Rinaldo Marmara'yla iletişim kurmasıyla proje hayata geçmeye başlamıştır. Vatikan gizli arşivlerinde gerekli izinler almakta sorun çıkınca Dresden'deki nüshalar için ekibimizden Gülten Willis'in özel çalışması ve gayretiyle aldığı izinlerle bu proje uygulamaya geçmiştir." dedi.
Gengeç, Kültür ve Turizm Bakanlığı Sinema Genel Müdürlüğü destekleriyle çekilen belgeselin Korkut Ata Türk Film Festivali'nin ardından Türk ve Orta Asya coğrafyasında yapılacak önemli etkinliklerle izleyicilerle buluşturacaklarını sözlerine ekledi.
Prof. Dr. Tufan Gündüz'ün sunumuyla hazırlanan belgeselin görüntü yönetmenliğini Emrah Durmuş, müziklerini Ali Otyam ve Nail Yurtsever, sanat yönetmenliğini Ali Durmaz, kurgusunu Igor Koveshnikov ve Husan Yusupov gerçekleştirdi.
