LVİV/ANKARA (AA) – Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, küresel engellerle mücadelenin sadece ilkeli ve insani diplomasiyle mümkün olduğunu belirterek "Diplomasiyi merkeze yerleştirebilmek için çok paydaşlı çabaya ihtiyaç var." dedi.
Çavuşoğlu, Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba'yla birlikte Lviv Ulusal İvan Franko Üniversitesinde düzenlenen "Modern Trendlerin Ön Saflarında Diplomasi: Uluslararası Diplomasiye Yeni Bir İçerik Kazandırmak" adlı panelde konuştu.
Üniversite mezunları arasında birçok diplomat bulunduğu bilgisini aldığını kaydeden Çavuşoğlu, üniversiteyi, Türkiye'de birçok diplomatın mezun olduğu Ankara Üniversitesine benzetti.
Haziranda yapılan Antalya Diplomasi Forumu'nun temasının "Yenilikçi Diplomasi: Yeni Dönem Yeni Yaklaşımlar" olduğunu hatırlatan Çavuşoğlu, konferansın temasının da bu noktada önemli olduğunu söyledi.
– "Yeni politikalar geliştirirken kapsayıcı yardıma ihtiyacımız var"
Çavuşoğlu, küresel görünümün değiştiğine işaret ederek "Değişim, süregelen bir gerçek ancak şu anda farklı olan şey, değişim çok daha hızlı gerçekleşiyor. 16. yüzyıldan birisini 18. yüzyıla getirecek olsanız kendisinin aslında yeni dünyaya adapte olmakta problem yaşayacağını zannetmiyorum. Ancak 20. yüzyılın ilk yarısından birisini getirip bugüne yerleştirecek olsak bu kişiler günümüze adapte olmakta zorlanacaktır. Bizler çocuklarımızı bile zorlanıyoruz." diye konuştu.
Uluslararası ilişkiler öğrencileri için yüzyıl başında dünyayı anlamanın daha kolay olduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, "1990'ların öncesinde de daha kolaydı çünkü sabit ittifaklar vardı. Ancak şimdi çok kutuplu bir dünyadan bahsediyoruz. İttifaklar değişiyor, küresel engellerle karşılaşıyoruz. Hibrit engeller, siber saldırılar, iklim değişikliği gibi birçok olguyla mücadele ediyoruz." ifadelerini kullandı.
Çavuşoğlu, bütün bu engellere İkinci Dünya Savaşı sonrası kurulan küresel sistemin karşılık veremediğini dile getirdi.
Diplomasinin bu değişime göre uyarlanması gerektiğinin altını çizen Çavuşoğlu, şöyle devam etti:
"Diplomasiyi merkeze ya da ön safhalara koymak için bazı politika önerilerimiz de var. Öncelikle diplomasi çok paydaşlı bir ortamdır. Devletler tabii ki birinci aktörler ancak yine de üniversitelerin, şirketlerin, düşünce kuruluşlarının hatta bireylerin rolü bile giderek daha fazla önem kazanmaya başladı. Bu anlamda yeni politikalar geliştirirken kapsayıcı yardıma ihtiyacımız var."
Çavuşoğlu, diplomasinin yenilikçi olması gerektiğini ve bunun sadece teknoloji alanında değil, fikirlerle de alakalı olduğunu belirterek "Sisteminizi yeni yaklaşımlara açık tutmak modern diplomasi için son derece gerekli unsurlardır." değerlendirmesinde bulundu.
– "Sadece ilkeli ve insani diplomasi aracılığıyla küresel engellerle mücadele edebiliriz"
Sovyetler Birliği'nin dağılmasından hemen sonra, 30 yıl önce Karadeniz Ekonomik İş Birliği Örgütünü (KEİ) kurmanın yenilikçi bir fikir olduğunu belirten Çavuşoğlu, KEİ'nin hala bölgesel iş birliğine katkı sunduğunu ve bölge ülkelerini bir arada tutan tek örgüt olduğunu söyledi.
Çavuşoğlu, bir taraftan yenilikçi olurken, diğer taraftan ilkelere bağlı kalmak gerektiğini de vurgulayarak "Dış politikanın ahlaki bir merkezi olması lazım. Biz, Türk dış politikasını 'girişimci ve insani' olarak tanımlıyoruz. Girişimci, çünkü yeni fikirlere açık ve proaktif biçimde harekete geçiyor. İnsani, çünkü biz insanları düşünce ve hareket etme yönümüzün merkezine yerleştiriyoruz." diye konuştu.
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sırasında uluslararası dayanışmanın eksikliğinin, insani diplomasinin önemini gözler önüne serdiğini söyleyen Çavuşoğlu, "Sadece ilkeli ve insani diplomasi aracılığıyla küresel engellerle mücadele edebiliriz." dedi.
– "Diplomasiyi merkeze yerleştirebilmek için çok paydaşlı çabaya ihtiyaç var"
Çavuşoğlu, diplomasinin, değişen gerçeklere adapte olması gerektiğine işaret ederek "Örneğin, Birleşmiş Milletler (BM) kendisini bu değişen dünya düzenine adapte edemezse ve uyum sağlayamazsa giderek daha az uyumlu hale gelecektir. Cumhurbaşkanı (Recep Tayyip) Erdoğan'ın BM'nin özellikle reforma tabi tutulması gerektiği yönündeki görüşü ve 'Dünya beşten büyüktür' sözü bu gerçeğin altını çiziyor." ifadelerini kullandı.
Bölgesel iş birliği mekanizmalarının, etkin çok taraflılık için son derece önemli olduğunu belirten Çavuşoğlu, Ukrayna'nın Türk Dili Konuşan Ülkeler İşbirliği Konseyine (Türk Konseyi) gözlemci üye olmak istediğini ve 12 Kasım'da düzenlenecek zirvede bu konunun önerileceğini dile getirdi.
Çavuşoğlu, "Akılda kalan bir başka cümle ise şudur; 'Kurallara dayalı bir uluslararası düzene ihtiyacımız var. Ancak burada asıl sorudan kaçıyoruz: 'Hangi kurallardan bahsediyoruz?' Öyle görülüyor ki, Batı ve Çin ya da Rusya farklı kural dizgilerinden bahsediyor ama yine de toprak bütünlüğü, temel haklar ve uluslararası hukuk gibi asgari standartlar üzerinde anlaşabilmeliyiz." diye konuştu.
Uluslararası ilişkiler öğrencilerinin ve geleceğin diplomatlarının görüşlerinin çok önemli olduğunu belirten Çavuşoğlu, "Diplomasiyi merkeze yerleştirebilmek için çok paydaşlı çabaya ihtiyaç var." dedi.
Panelde, Çavuşoğlu'na üniversitenin en büyük madalyası olan Franko Madalyası da verildi.
