ÜSKÜP (AA) – Batı Balkan ülkeleri Sırbistan, Arnavutluk ve Kuzey Makedonya’nın kurduğu ve kamuoyunda “Mini Schengen” olarak bilinen bölgesel girişim, üç ülke liderlerinin bir araya geldiği Üsküp’te, “Açık Balkan” (Open Balkan) olarak adlandırıldı.
Kuzey Makedonya’nın başkenti Üsküp’te düzenlenen “Bölgesel İş Birliği Ekonomik Forumu”na katılan Kuzey Makedonya Başbakanı Zoran Zaev, Arnavutluk Başbakanı Edi Rama ve Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, forum kapsamında bölge ülke vatandaşlarının yaşamlarını kolaylaştıracak anlaşmalar imzaladı.
Forumun ardından liderler, “Afetlerden Koruma ve Kurtarma”, “Batı Balkanlar’da malların ithalat, ihracatı ve hareketini kolaylaştırmak” ve “İş gücü piyasası” ile ilgili üçlü anlaşmalara imza attı.
Liderler ayrıca bugüne kadar kamuoyunda “Mini Schengen” olarak bilinen bölgesel girişimi, “Açık Balkan” (Open Balkan) olarak adlandırdıklarını duyurdu.
Anlaşmaların imzalanması ile girişimin isminin açıklanmasının ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuşan Arnavutluk Başbakanı Rama, tüm zorluklarda birlikte olmak için anlaşma imzaladıklarını belirterek bu oluşuma katılmak isteyen herkesi memnuniyetle karşılayacaklarını vurguladı.
Bu girişimin sınırlı değil, kapsayıcı olduğunu vurgulayan Rama, “Bu girişim, kendi çıkarları ile mantığına hareket eden tüm ülkelere açık ve özgür bir girişimdir. Arnavutluk bu süreci herkesle, ne zaman ve nasıl olursa olsun yürütecek. İster vatandaşlar ister ticari kuruluşlar olsun, ülkelerimizin topluluklarının bölgemizde bir Avrupa özgürlüğü alanına sahip olmasını istiyoruz.” diye konuştu.
Sırbistan ile Sırp Cumhurbaşkanının bu girişimin daha kapsayıcı olması için “ekstra mil” katettiğini, sadece bununla kalmayıp vatandaşların dolaşımı hususunda Berlin Süreci’nin ötesine gittiğini kaydeden Rama, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu şu demek oluyor; bu bölgede bu açıdan ayrımcılığa uğrayacak hiçbir toplum, hiçbir vatandaş yok. Sırbistan ile Kosova arasındaki açık sorunun da ötesinde, bu girişim toplumlara, bireylere ve iş dünyasına şunu söylüyor: Devlet ve kurumsal düzeyde hala açık olan ve iki ülke arasındaki zorlu diyalog ile çözüm yolunda olan bir konunun gerçeğinin ötesinde sizler eşitsiniz.”
Kosova bu girişime karşı çıkarak “bölge için vizyonu olmayan” girişim olarak nitelendirmişti. Kosova Hükümeti bölge ülkelerine “Avrupa Birliği (AB) gündemine ve transatlantik ilişkilere bağlı kalma” çağrısında bulunmuştu.
– “Balkanlar uzun süre duvarlarla çevriliydi”
Kuzey Makedonya Başbakanı Zaev de bugün başkent Üsküp’te bölge ülkeleri, halkları, ekonomileri ve toplumları için yeni perspektifler açıldığını söyledi.
“Balkanlar uzun süre duvarlarla çevriliydi.” diyen Zaev, şu ifadeleri kullandı:
“Duvarlar yerine bugün yeni köprüler inşa ettik. Açık Balkan girişimi bölgenin ihtiyaç duyduğu bir platform. Bugün burada bölgemizdeki şirketler arasında yüzlerce ikili görüşmeler gerçekleşiyor.”
Varılan anlaşmalara da değinen Zaev, bunların malların ithalatını, ihracatını ve transit geçişini önemli ölçüde kolaylaştıracağını dile getirdi.
Zaev, “Makedon, Arnavut ve Sırp halkının önlerinde aynı yol bulunuyor, aynı vizyon ve aynı değerlere sahibiz. Bunlar Avrupa değerleridir, birlikte aynı yolda ilerliyoruz.” dedi.
Sırbistan Cumhurbaşkanı Vucic de ülkesinin, daha fazla yakınlaşma, bölgesel istikrar ve tüm vatandaşlar için daha iyi bir yaşam yolunda hem Kuzey Makedonya’nın hem de Arnavutluk’un güvenilir bir ortağı olacağını vurguladı.
Birlikte daha iyi işlerin yapılabileceğine dikkati çeken Vucic, “Önümüzde kolay bir yol bulunmuyor. Bunlar harika vizyona sahip şahane fikirler. Çok çalışmamız lazım.” diye konuştu.
Liderler ayrıca “Bölgesel İş Birliği Ekonomik Forumu”nun açılışında konuşma yapıp panellere katıldı.
Öte yandan “Açık Balkan” girişiminin sonbaharda Tiran ve Belgrad’da düzenlenmesini kararlaştırıldı.
“Mini Schengen” olarak bilinen girişim ilk olarak 10 Ekim 2019’da Sırbistan’ın Novi Sad şehrinde üç ülkenin liderlerinin katılımıyla tanıtılmıştı.
