İSTANBUL (AA) – Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND) üyeleri, "Türkiye'den Orta Asya'ya yapılan ihracat taşımalarını geçiş belgesi vermeyerek engellediği" gerekçesiyle Kazakistan'ı protesto etti.
Dernekten yapılan açıklamada, UND Yönetim Kurulu üyeleri Fatih Şener ve Fırat Başbilen'in, Kazakistan'ın Ankara Büyükelçiliği önüne, üzerinde "Türk-Kazak kardeşliği adına üzgünüz" yazılı siyah çelenk bırakarak ihracat ürünlerinin önünde set kurulmasını ve taşımaların engellenmesini kınadığı belirtildi.
Türkiye'nin Orta Asya ülkelerine yaptığı ihracatın, yeterli geçiş belgesi verilmemesi nedeniyle potansiyelin çok altında kaldığı aktarılan açıklamada, Türkiye'den bölge ülkelerine yıllık 40 bin ihracat taşıması yapılırken, bunun yarısının Özbekistan'a gerçekleştirildiği bildirildi.
Açıklamada, "Kovid-19 döneminde Türkmenistan'ın transit geçişe kapanması nedeniyle Orta Asya'da; Özbekistan, Kırgızistan ve Tacikistan'a ulaşmak için tek seçenek haline gelen Kazakistan, kapılarını Türk araçların transit geçişlerine açmadığı gibi Kazakistan'a taşıma yapacak yüzlerce araç da Sarp Sınır Kapısı'nda izin belgesi verilmemesi nedeniyle 2 haftadır bekliyor. Bu ülke tarafından engellenen yıllık 26 bin taşıma nedeniyle 3 milyar dolarlık ihracat yapılamıyor." ifadeleri kullanıldı.
– "4 bin 750 adet taşıma belgesi acilen verilmelidir"
Açıklamada görüşlerine yer verilen UND Yönetim Kurulu Üyesi Fatih Şener, Kazakistan'dan, ihracatın ve taşımaların önünü açmasını istediklerini belirtti.
İlk 6 ay için 750 adet ilave ikili taşıma belgesi hakkının verilmesi gerektiğini aktaran Şener, "İkinci 6 ay için taahhüt edilen 4 bin adet ikili geçiş belgesi dahil olmak üzere toplam 4 bin 750 adet belge acilen verilmelidir. Ocak-mayıs döneminde Türk taşımacıları Kazakistan'a 3 bin 701 adet, Kazak taşımacıları ise 1.189 adet taşıma yaptı. Bu sayılara göre bire üç Kazak taşıtı yükleme taahhüdü fazlasıyla yerine getirildi." değerlendirmesinde bulundu.
Şener, Türk nakliyecilerin, araçları için geçiş izin belgesi alabilmek amacıyla ellerindeki işleri Kazak taşımacılara vererek Türk tarafının anlaşmada kabul ettiği taahhüdü fazlasıyla yerine getirdiğini belirterek, "Bugün için Kazakistan'a ihraç malı götürecek yüzlerce Türk tırı Sarp Gümrük Kapısı'nda Kazakistan'dan gelecek ikili geçiş izin belgesi beklemektedir." ifadesini kullandı.
Kazakistan'ın, iki ülke arasında imzalanan Kazak-Türk Kara Ulaştırması Karma Komisyonu Toplantısı Protokolü'ne göre "makul talepler" doğrultusunda transit geçiş belgesi vermesi gerektiğini vurgulayan Şener, şunları kaydetti:
"Türkmenistan güzergahının kapanmış olması kadar açık ve makul bir talep varken, Özbekistan ve Orta Asya ülkelerine gidecek Türk ihraç ürünleri Kazakistan topraklarından geçememektedir. Dünyanın hiçbir ülkesinin bir başka ülkeye uygulamadığı gemi ile gelme şartı kaldırılmalıdır. Kazakistan, Türk araçlarına verdiği kısıtlı miktardaki transit geçiş izin belgesini de Rusya üzerinden kara yolu ile değil, yaklaşık 3 bin 500 dolar daha maliyetli olan Azerbaycan üzerinden Ro-Ro ile geçiş şartına bağlamaktadır. Yükselen lojistik maliyet sebebiyle Türk ürünlerin ihracat şansı azalmaktadır. Ülkemiz ihracatı Hazar'da boğulmaktadır."
– "Bu zorluklar Kazakistan ekonomisi ve Kazak halkı için de haksızlıktır"
Fatih Şener, Kazakistan'ın birtakım menfaat gruplarını korumak için gerçekleştirdiği ikili ve transit taşımacılığa ilişkin engellerin, sadece Türk taşımacılarına değil, Kazakistan ithalatçılarına ve vatandaşlarına da zarar verdiğini belirtti.
Şener, "Kazak vatandaşlarının tüketim malzemelerinin lojistik maliyetleri artırılarak tedarik zincirine zarar veriliyor. Bu zorluklar Kazakistan ekonomisi ve Kazak halkı için de haksızlıktır." ifadelerini kullandı.
Tarihi ulu İpek Yolu ve Orta Koridor'un Kazakistan makamlarının mevcut eylemleri nedeniyle zarar gördüğünü savunan Şener, Kazakistan makamlarını, ufak çıkarlara hizmet etmek yerine, transit ve ikili ticarette verilen sözleri tutmaya, Türk ve Kazak milletleri arasında kökleri Altay Dağları'na uzanan kardeşlik ilkelerine uygun davranmaya davet ettiklerini belirtti.
