CENEVRE (AA) – İsviçre'deki Birleşmiş Milletler (BM) Cenevre Ofisinde 24 Ağustos'ta başlayan Suriye Anayasa Komitesi 3'üncü tur toplantıları bitti.
Beşşar Esed rejimi, sivil toplum kuruluşları ve Suriye muhalefeti temsilcilerinden 15'er kişi olmak üzere 45 kişiden oluşan anayasanın yazımından sorumlu "küçük grup" üyelerinin son gün toplantısı, TSİ 18.30 sularında sona erdi.
Toplantılara başkanlık eden BM Suriye Özel Temsilcisi Geir O. Pedersen, düzenlediği basın toplantısında, Suriye iç savaşının 10. yılına girdiğini belirterek, taraflar arasında pek çok alanda "kuvvetli anlaşmazlıklar" bulunduğunu söyledi.
Pedersen, Beşşar Esed rejiminin eş başkanı Ahmed Kuzbari ve muhaliflerin eş başkanı Hadi el Bahra'nın toplantılardaki sergiledikleri yapıcı tutuma övgüde bulunarak, "İki eş başkanın da 'pek çok ortak yönler olduğunu' düşündüklerini çok net bir şekilde söylediklerini duymaktan son derece memnunum." ifadesini kullandı.
Tarih vermeden tarafları yeniden bir araya getireceğini belirten Pedersen, 4'üncü tur görüşmeleri, taraflar arasındaki mevcut ortak noktalar üzerine inşa etmeyi umduğunu ifade etti.
Pedersen, 3'üncü tur toplantılarında delegelerin tutumuna ilişkin ise "Üslubun saygılı olduğuna inanıyorum. İnsanlar birbirini dinliyordu. Bu üç delegasyon için de geçerli. Ayrıca her iki eş başkan ve delegelerden tekrar bir araya gelerek görüşmek istediklerine dair net mesaj aldım." değerlendirmesinde bulundu.
Gelecek hafta her iki eş başkanla görüşmelerine devam edeceğini aktaran Pedersen, 4'üncü tur görüşmelerinin gündem maddelerinde anlaşmaya varmayı umduğunu dile getirdi.
Pedersen, bu görüşmelerde bir sonraki turun tarihinin de belirleneceğini kaydetti.
– "Yazım için tarih veremem, halen güven inşa ediyorum"
AA muhabirinin, "Yeni Suriye Anayasa'sının ne zaman yazılmaya başlanacağına" ilişkin sorusuna ise Pedersen, bu konuda bir tarih veremeyeceğini söyledi.
Pedersen, henüz yazım aşamasına gelmediklerini, ciddi görüş ayrılıkları nedeniyle halen taraflar arasında güven inşa etmeye çalıştığını vurguladı.
– "Ateşkese büyük ölçüde uyuluyor"
Özel Temsilci, BM Güvenlik Konseyi, Türkiye, Rusya ve İran'ın oluşturduğu Astana formatının garantörleri ve diğer uluslararası aktörlerin Cenevre sürecine tam destek verdiğini, bunun son derece önemli olduğunu ve devamını beklediğini vurguladı.
İdlib'de Türkiye ile Rusya Federasyonu arasında imzalanan 5 Mart Mutabakatı çerçevesindeki ateşkese büyük ölçüde uyulduğunu belirten Pedersen, sahada durumun sakin olduğunu söyledi.
Pedersen, bununla beraber Cenevre sürecinin sahadaki durumdan bağımsız olarak ilerleyeceğini sözlerine ekledi.
– Suriye Anayasa Komitesi toplantıları
Suriye Anayasa Komitesi toplantılarının ilk turu, iki kademeli düzenlenmişti.
150 üyenin katılımıyla geçen yıl 30 Ekim'de başlayan ve 1 Kasım'da sona eren açılış toplantılarının ardından 45 kişilik yazım kurulu, 3-8 Kasım'da BM Cenevre Ofisinde yoğun müzakereler gerçekleştirmişti.
Komitenin, İsviçre'nin Cenevre kentinde 25-29 Kasım'da gerçekleşen 2'nci tur görüşmeleri, rejimi temsil eden heyetin uzlaşmaz tavrı nedeniyle 45 kişilik yazım kurulu bir araya gelemeden sona ermişti.
– Suriye Anayasa Komitesinin yapısı
Suriye Anayasa Komitesi, büyük ve küçük olmak üzere iki yapıdan oluşuyor.
Büyük yapı, komite üyelerinin tümünü kapsıyor ve rejim, muhalefet heyeti, sivil toplum temsilcileri olmak üzere 3 gruptan oluşuyor.
Küçük yapı ise 3 listeden seçilen 15'er kişiden meydana geliyor ve anayasanın yazımından sorumlu bulunuyor.
45 kişilik yazım kurulunun hazırladığı taslakları, 150 kişilik büyük yapının onaylaması, karar alınması için ise üyelerin en az yüzde 75'inin "evet" oyu vermesi gerekiyor.
Komitenin yapısıyla ilgili en dikkati çeken hususu ise iki eş başkana sahip olması oluşturuyor
Muhaliflerin eş başkanlığını eski Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SMDK) Başkanı Hadi el Bahra, rejimin eş başkanlığını ise önceki anayasayı hazırlayan komitede de yer alan hukukçu Ahmed Kuzbari yürütüyor.
