SAKARYA (AA) – Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi'nde (SUBÜ), yüksek dayanım gerektiren alanlarda kullanılan reaktif pudra betonu, ferrokrom ve lastik lifinden yararlanılarak düşük maliyetli ve çevreci olarak üretildi.
İnşaat yüksek mühendisi ve jeofizik mühendisi İbrahim Atlı, SUBÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Metin İpek'in danışmanlığında "Ferrokrom Atıkları ile Üretilen Geri Dönüştürülmüş Lif Takviyeli Yeşil Reaktif Pudra Betonlarının Balistik Özelliklerinin İncelenmesi" konulu doktora tezini tamamladı.
Tez aşamasında reaktif pudra betonunun (yüksek performanslı beton) maliyetini düşürücü ve dayanıklılığını artırıcı çalışmalar yapıldı.
Betonda yüksek miktarda kullanılan krom, atık haldeki ferrokromdan sağlanırken lif ise ömrünü tamamlamış lastiklerden elde edildi.
Atıkların bertaraf edilmesiyle maliyeti düşürülen ve dayanıklılığı artırılan betonun kullanımı konusunda çalışmalar sürüyor.
– "İstediğimiz maliyetlerde doğayla dost yüksek performanslı beton üretebildik"
Prof. Dr. Metin İpek, AA muhabirine, yüksek performanslı betonların maliyetinin oldukça yüksek, bu nedenle de kullanımlarının kısıtlı olduğunu söyledi.
Maliyeti düşürmeyi ve çevreci beton üretmeyi hedeflediklerini belirten İpek, "Sonuç olarak istediğimiz maliyetlerde doğayla dost, yüksek performanslı beton üretebildik." dedi.
İpek, reaktif pudra betonunu üretmek için çok yüksek kalitede agregalar kullanıldığını fakat bu malzemelerin pahalı olduğunu belirterek, "Elazığ'da ferrokrom üretimi sırasında atık olarak ortaya çıkan malzemeyi değerlendirdik, bu atık rezervi olarak son derece yüksek miktarda. Bu atıklar, içerisinde yüzde 2-3 civarında krom barındırıyor. Krom atıkları, yüksek performanslı betonlar için ciddi agregalar olarak karşımıza çıkıyor ve atık olduğu için de sadece nakliye maliyeti işin içerisine giriyor. Bu şekilde yüksek performanslı betonlarda ciddi fayda sağlıyor. Aynı zamanda bu malzemenin yüksek performanslı betonlarda kullanılması çevresel olarak da katkı sağlıyor." diye konuştu.
Bu betonlarda yüksek miktarda çelik lif kullanıldığını, bu malzemenin de beton maliyetinin hemen hemen yarısını teşkil ettiğini anlatan İpek, "Burada çelik lif yerine otomobil lastiklerinden elde edilmiş lifleri tercih ettik. Bu lifler betonda kullandığımız çelik liflere içerik olarak çok benzer. Bunları aldık, sınıflandırdık, bazı işlemler uyguladık ve yine çelik lif olarak yüksek performanslı betonlarda kullandık." dedi.
– "TÜBİTAK SAGE'de yapmış olduğumuz testlerde sağlamlık sonucuna vardık"
İbrahim Atlı da yüksek maliyetli betonların masrafını düşürebilmek için atık malzeme kullandıklarını dile getirerek, "Bu noktada da Türkiye'de betonun içinde kullanacağımız yüksek yoğunlukla ferrokrom atığını değerlendirdik. Ferrokromu betonun içinde kullandığımız kuvars malzemesi yerine kullandık. Betonlarda yüksek maliyeti oluşturan lifler var. Bu liflerin yerine de ömrünü tamamlamış lastiklerden mekanik yollarda elde ettiğimiz telleri kullandık. Bu şekilde betonu yüzde 50 daha az maliyet ve dayanımını da yaklaşık olarak C200 megapascal civarında değerleri bularak elde ettik." ifadelerini kullandı.
Reaktif pudra betonunun savunma sanayisi, askeri mevzi, sınır hudutları, cephanelik, asma köprü gibi uzun ömür ve dayanım gerektiren alanlarda kullanıldığını aktaran Atlı, şöyle devam etti:
"Atık malzemeleri değirmende 500 mikron altında öğüterek beton içerisinde kullanılacak boyutlara getirdik. Dayanım artışı özellikle malzemelerin agregasıyla ilgili. Burada yüzde 65 civarında atık malzemeyi betonda kullandık ve aynı şartlarda dayanımı elde ettik. Bizim için önemli olan atık malzemeden dayanımı elde ederek maliyeti düşürmek, faydayı maksimum seviyeye çıkartmaktı. Bunu da gerçekleştirdik."
Atlı, betona balistik testleri yaptıklarını belirterek, "Yüksek hızlı etkiye karşı dayanımını nasıl elde edebiliriz, nelerle karşılaşabiliriz, nasıl sonuçlar elde edebiliriz noktasında da TÜBİTAK SAGE'de yapmış olduğumuz testlerde sağlamlık sonucuna vardık." şeklinde konuştu.
