İSTANBUL (AA) – TRT'nin "Kırılma Noktasında Bir Dünya: Krizleri ve Dönüşümü Yönetmek" temasıyla İstanbul'da düzenlediği "TRT World Forum 2024"te "Küresel Ekonomik Belirsizliklerle Başa Çıkma: Dayanıklılık Stratejileri" başlıklı son panel gerçekleştirildi.
TRT World sunucusu Auskar Surbakti'nin moderatörlüğünü yaptığı panelde Büyük Londra İdaresi Ekonomi Başkanı Dr. Adam Yousef, Dünya Ekonomik Forumu (WEF) Bünyesinde Bölgeler, Ticaret ve Jeopolitik Merkezi'nde Avrupa ve Avrasya Başkanı Andrew Caruana-Galizia, Eski Litvanya Cumhurbaşkanı Dr. Dalia Grybauskaite ve Ekonomi ve İşletme Araştırmaları Merkezi (CEBR) Baş Ekonomisti Vicky Pryce konuşmacı olarak yer aldı.
2020'de yürürlüğe giren ABD-Meksika-Kanada Ticaret Anlaşması (USMCA) dikkatle incelendiğinde, bunun Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşmasından (NAFTA) çok da farklı olmadığını anlatan Yousef, Donald Trump yönetiminin asıl yapmak istediğinin, Trump’ın bakış açısını, onun hayat görüşünü yansıtan anlaşmalar olduğunu ifade etti.
Yousef, İngiltere’deki yaşam pahalılığının daha az üretime neden olduğunu belirterek, konut fiyatlarında sadece yüzde birlik iyileşmenin fazladan 7 milyar pound gelir sağlayabildiğini kaydetti.
Caruana-Galizia da Dünya Ekonomik Forumu'nun ABD'nin seçilmiş başkanı Donald Trump'ın ikinci döneminde nasıl gelişmeler beklediğine ilişkin soruya yanıtında, Trump'ın görevindeki ilk haftasında kimsenin ne yapacağını tahmin edemediğini dile getirdi.
Kovid-19 salgını ve Rusya-Ukrayna savaşıyla küresel ticaretteki "verimlilik ve karşılaştırmalı üstünlük" ilkelerinin yerini "dayanıklılık ve güvenlik" anlayışına bıraktığını ifade eden Caruana-Galizia, bu değişimin küresel büyümeyi yavaşlattığını ve dünya genelinde ekonomik belirsizlikleri arttırdığını dile getirdi.
Caruana-Galizia, "Eğer ABD desteğini çekerse Ukrayna savaşmaya devam edecek ancak mevcut cephe hattını korumakta zorlanacak. Avrupa, bu boşluğu doldurabilecek ekonomik ve askeri güce sahip olsa da belirli başkentlerdeki siyasi irade eksikliği nedeniyle bu gücünü etkin şekilde kullanamıyor." değerlendirmesinde bulundu.
Avrupa’nın vergi artırmadan veya yeni borçlanmaya gitmeden maliyetsiz bazı adımlar atabileceğine işaret eden Caruana-Galizia, Avrupa’nın büyüme potansiyelini artırması, küresel ekonomideki rolünü güçlendirmesi ve güvenlik alanındaki zorluklara karşı daha dayanıklı hale gelmesi için siyasi "cesarete" ihtiyaç duyduğunu ifade etti.
– "(Trump) Tahmin edilemez olmayı seviyor"
Grybauskaite ise Trump döneminin ilgi çekici olacağını belirterek, "Trump ile sıkıcı olmayacak. İlgi çekici olacak. (Trump) Tahmin edilemez olmayı seviyor. Tahmin edilemez olmak onun hoşuna gidiyor." değerlendirmesini yaptı.
Trump'ın ekibinde kendisine sadık ve ona daha az karşı çıkan insanlar olacağını kaydeden Grybauskaite, öte yandan Trump'ın, aldığı bilgilere göre fikirlerini değiştirme konusunda da esnek olduğunu söyledi.
Trump'ın hızlı ve yaratıcı olacağını anlatan Grybauskaite, bütün küresel bölgelerde esnek ve hızlı olmak gerektiğini vurguladı.
Grybauskaite, öte yandan siyasi irade ve pozitif liderliğin önemli olduğuna değindi.
Vicky Pryce da ABD'nin uzun süredir içe odaklandığının altını çizdi.
Yakın zamanda gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği 29. Taraflar Konferansı (COP29) toplantısında iklim değişikliği konusunda yapılması gerekenlerin yeniden ele alındığını söyleyen Pryce, bu toplantıda vaat edilen fonların mutlaka hayata geçeceği anlamına gelmediğini aktardı.
Pryce, iklim değişikliği nedeniyle yaşanan doğal afetlere işaret ederek, "Son 10 yıldaki sel felaketlerine ilişkin istatistiklere bakıldığında, bu tür afetlerde zarar gören mülklerin yalnızca yüzde 14’ünün sigortalı olduğu görülüyor. Bu büyük maliyetlerin hükümetler tarafından karşılandığı anlamına geliyor. Hükümetlerin mali açıdan zayıf olduğu bir dönemde, savunma harcamalarının artması bu yükü daha da artırıyor." şeklinde konuştu.
Rüzgar çiftlikleri gibi yenilenebilir enerji yatırımlarında üretim maliyetlerinin sıfıra yakın olduğundan bahseden Pryce, ancak başlangıç maliyetlerinin yüksek olduğunu dile getirdi.