İSTANBUL (AA) – FATİH EREL – Türk halklarının kadim geleneklerinin bir parçası olan Kazak kültürü, başkent Astana'daki 5. Dünya Göçebe Oyunları'nda ulusal müzik aletleri, danslar ve geleneksel kıyafetlerle dünyaya tanıtılıyor.
Astana'daki 5. Dünya Göçebe Oyunları sergi ve etkinlik alanındaki konserlerde, dombra, jetigen gibi telli çalgılar ve kopuz gibi yaylı çalgılar yaygın olarak kullanıyor. Türk halkları tarafından kullanılan bir müzik aleti olan çift telli dombra, Kazakistan'da milli çalgı olarak kabul ediliyor
Üflemeli çalgılardan ağız kopuzu ise büyük ilgi görüyor. Rezonansla çalınan bir müzik aleti olan ağız kopuzu, çıkış yeri Asya olan, Orta Çağ'dan günümüze kadar gelmiş bir çalgı olarak dikkati çekiyor.
Ağız kopuzu (Shan Qobyz); esas işlevi hem enstrümanın titreşimi hem de ağız boşluğu hacminin ve de nefes yönünün değiştirilerek ses meydana getirilmesi olan yaklaşık 6 bin yıllık geçmişe sahip vurmalı-nefesli çalgıdır.
Sergi ve etkinlik alanındaki bir çadırda da Almatı'daki İhlas Halk Çalgıları Müzesi'nin müzik aletleri de sergilendi.
– Azamat: "Ses çıkarmak kolay ama düzgün çalmak çok zor"
Ağız kopuzu çalan Kazak müzisyen Bakiya Azamat, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Kazakistan'da bin 600'den fazla müzik aleti var. Tüm Türk devletleri benzer müzik aletleri kullanıyor. Kazakistan'da en çok bilinen müzik aletlerinden biri, ağız topuzudur. Bu müzik aletinde üfleme ve parmakla çalarak ses çıkartılıyor. Aslında ses çıkarmak kolay ama düzgün çalmak çok zor. Ses çıkarmak için çene ve gırtlak da kullanılıyor." bilgisini verdi.
Bu müzik aletini 15 yıldır çaldığını söyleyen ve ağız kopuzunun tarihi hakkında da bilgi veren Azamat, "Kazak kültüründe ilk zamanlarda yeni evli kızlara ailesi bu müzik aletini veriyordu. Gelin, eşinin yanındayken kendi evini özlediği zaman ağız kopuzunu çalıyordu." ifadelerini kullandı.
– "Kazak kültürü güzel bir şekilde tanıtılıyor"
Ağız kopuzunun ilk olarak kemikten yapıldığını aktaran Azamat, sonrasında ağaç ve demirden de yapılmaya başlandığını belirtti.
Azamat, daha önce düzenlenen dört Dünya Göçebe Oyunları'na da katıldığını, İznik'te yapılan 4. Dünya Göçebe Oyunları'nda yer aldığını ifade etti.
Kazakistan'da oyunlara katılımın yoğun olduğunu söyleyen Azamat, "Kazak kültürü güzel bir şekilde tanıtılıyor. Birçok ülkeden gelen turistlere kendi kültürümüzü tanıtma imkanı bulunuyoruz." dedi.
– Geleneksel sporlar, dans gösterileri, yemekler ve süs eşyaları
5. Dünya Göçebe Oyunları'nda, geleneksel kıyafetlerle yapılan spor organizasyonları, dans gösterileri ve tanıtılan Kazak spor malzemeleri, takıları ile süs eşyaları, hem yerel hem de yabancı ziyaretçiler tarafından ilgi görüyor.
At etinin yaygın olarak tüketildiği Kazakistan'da etli pilav, döner, şiş kebabı gibi Türk halkları mutfağından örnekler de ikram ediliyor.
İlk 3'ü Kırgızistan'ın Çolpan Ata şehrinde, 4'üncüsü İznik'te düzenlenen Dünya Göçebe Oyunları'nın 5'incisi, ilk kez bir başkentte yapılıyor. Astana'daki oyunları 100 binden fazla turistin ziyaret etmesi bekleniyor. Oyunlar, "Dünyadaki geleneksel sporların olimpiyatları" olarak 2 yılda bir yapılıyor.
