İSTANBUL (AA) – Ticaret Bakanı Ömer Bolat, 2023'te Kosova ile ticaret hacminin 785 milyon dolara ulaştığını belirterek, "Yıllar içinde ticaret hacmimizde kazandığımız olumlu ivmenin devam edeceğine, 2024 yılının sonuna kadar 1 milyar dolar seviyesine ulaşacağımıza inanıyorum." dedi.
Bolat, DEİK Genel Merkezi'nde düzenlenen Türkiye-Kosova İş Forumu'ndaki konuşmasında, Türkiye ve Kosova arasında bugüne kadarki ilk ekonomi forumunun düzenlendiğine işaret etti.
Türkiye ekonomisinin büyümesini sürdürdüğünü, ihracatın bu büyümenin ana motoru olmaya devam ettiğini belirten Bolat, son 20 yılda, mal ihracatının 7 kat artarak, 2023'te 255,4 milyar dolara ulaştığını anımsattı.
Bolat, mal ihracatını 2024'te 260 milyar doların üzerine, 2026'da ise 300 milyar dolara çıkarmayı hedeflediklerini belirterek, şunları kaydetti:
"Hizmetler ihracatı açısından, 2023'te 100 milyar dolar seviyesini aştık. Hizmetler ihracatımızı 2024 yılında 110 milyar dolara çıkarmak için çabalarımızı sürdürüyoruz. İhracatımız ve yatırımlarımız açısından, Avrupa ve Balkanlar bölgesi özel bir yere sahiptir. Kosova, bu anlamda, bağımsızlığını ilan ettiği günden bu yana elde ettiği ekonomik gelişme ile Balkanlar bölgesinde önemli bir rol oynamıştır. Kosova'nın son 15 yılda büyük ekonomik atılım içerisinde olması bizleri sevindirmektedir. Bağımsızlığını ilan ettiği 2008 yılında Gayri Safi Yurt içi Hasılası (GSYH) 5 milyar dolar iken, 2023'te bu rakamı iki katına çıkararak 10 milyar dolara ulaşmıştır. Benzer şekilde, kişi başına düşen gelir seviyesi 2023 yılında 6 bin dolara çıkarak iki katına ulaşmıştır."
Ayrıca Kosova'nın, 2008'den bu yana pozitif büyüme kaydettiğine işaret eden Bolat, "Bu büyümenin temel nedeninin, Kosova'nın bölgesel işbirliği ve çeşitli uluslararası kuruluşlara üyelikleri sonucu ticaret ağının genişlemesi ve yatırımların artması olduğunu görüyoruz. Bu bağlamda, Kosova 2007'de Orta Avrupa Serbest Ticaret Anlaşması'na (CEFTA), 2009'da Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu'na, 2012'de Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası'na ve 2013'te Avrupa Konseyi Kalkınma Bankası'na üye olmuştur. Diğer taraftan AB ve Türkiye başta olmak üzere serbest ticaret anlaşmaları da bu gelişmelere pozitif katkı sağlamıştır." diye konuştu.
– "Yüzyıllara dayanan tarihi, siyasi ve ekonomik bağlarımız bulunmakta"
Bakan Bolat, Türkiye ile Kosova'nın yüzyıllara dayanan tarihi, siyasi ve ekonomik bağları bulunduğunu, ortak kültür ve derin köklü ilişkilerin, ülkeler arasındaki kardeşlik temellerini oluşturduğunu dile getirdi.
"Türkiye, Kosova'nın bağımsızlığını tanıyan ilk ülkelerden biridir." diyen Bolat, şöyle devam etti:
"Kosova'nın istikrarını, egemenliğini ve toprak bütünlüğünü tam olarak destekliyoruz. Kosova'nın istikrarı, Balkanlar'ın istikrarı demektir. Türkiye ve Kosova arasındaki gelişen ticaret ilişkileri de kazan-kazan prensibine uygun olarak her iki ülkeye de katkı sağlamaya devam etmektedir. 2023'te Kosova ile ticaret hacmimiz 785 milyon dolara ulaşmıştır. Yıllar içinde ticaret hacmimizde kazandığımız olumlu ivmenin devam edeceğine, 2024 yılının sonuna kadar 1 milyar dolar seviyesine ulaşacağımıza inanıyorum. Serbest Ticaret Anlaşmamız, bu rakamların artmasında önemli bir etkiye sahiptir. Ticari ilişkilerimizi çeşitlendirir ve bölgesel fırsatlardan faydalanırsak, önümüzdeki yıllarda ticaret rakamlarımızda yeni rekorlara ulaşabiliriz."
Bakan Bolat, Türk şirketlerinin 2023 itibarıyla Kosova'da 429 milyon avro değerinde önemli yatırımcılar olduğunu, şu anda Kosova Merkez Bankası istatistiklerine göre, Türkiye'nin Kosova'da en çok yatırım yapan 6. ülke konumunda olduğunu söyledi.
Diğer taraftan, Kosova'da önemli Türk şirketlerinin havaalanı işletimi ve elektrik dağıtımı alanlarında yatırımlarının olduğunu görmekten memnuniyet duyduklarını vurgulayan Bolat, "Önde gelen Türk finans şirketleri ve bankaları ile sağlık sektöründeki öncü kuruluşlarımız da Kosova'da faaliyet göstermektedir. Amacımız, mevcut yatırımları önümüzdeki dönemde de artırmaktır." ifadelerini kullandı.
– "Türk inşaat şirketleri, Kosova'da bugüne kadar 1,5 milyar dolar değerinde 30 projeyi başarıyla sonuçlandırmıştır"
Bakan Bolat, konuşmasında Türk müteahhitlerinin havaalanları, endüstri tesisleri, otoyollar ve enerji santralleri gibi büyük ölçekli ve yüksek katma değerli projelerde dünya çapında ve haklı bir ün kazandığını anlattı.
Türk inşaat şirketlerinin, Kosova'nın ekonomik büyümesine uzun zamandır katkıda bulunduğunu bildiren Bolat, "Türk inşaat şirketleri, Kosova'da bugüne kadar 1,5 milyar dolar değerinde 30 projeyi başarıyla sonuçlandırmıştır. Teknik müşavirlik konusunda, firmalarımız Kosova'da 9,3 milyon dolar değerinde 19 projeyi tamamlamıştır. 2030 Akdeniz Oyunları'nın resmi olarak Priştine'de düzenleneceğini görmekten memnuniyet duyuyoruz. Bu büyük organizasyonda Kosovalı dostlarımızla her zaman işbirliğine hazırız." şeklinde konuştu.
İşbirliği potansiyeli bulunan alanlar hakkında değerlendirmelerde bulunan Bolat, bu bağlamda, enerjinin de bu alanlardan birisi olduğuna dikkati çekti.
Bolat, küresel enerji krizini aşmak ve dünyayı temiz enerjiyle buluşturmak için yeşil enerjiye geçişin herkes için hayati öneme sahip olduğunu aktararak, "Bu amaçla, Avrupa Yatırım Bankasının Kosova'ya 33 milyon avro yatırımla yenilenebilir enerji alanında destek sağlaması önemlidir. Yine Kosova'nın, 2022-2031 Enerji Stratejisi'ni yenilenebilir enerji kaynaklarını geliştirmek ve özel sektör yatırımlarını teşvik etmek amacıyla hazırlamış olması bizi sevindirmektedir. Şirketlerimizin bu strateji çerçevesindeki yenilenebilir enerji ihalelerine ilgi gösterdiğini ve bu alanda Kosovalı dostlarımıza destek vermeye hazır olduklarını vurgulamak isterim." değerlendirmesinde bulundu.
– Türkiye-Kosova JETCO'nun Kurulmasına İlişkin Protokol imzalanacak
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Kosova ile ticaret ve ekonomik ilişkileri daha yüksek seviyelere çıkarmak, yatırımları artırmak, enerji ve inşaat olmak üzere tüm bu alanlarda ortaklığı geliştirmek konularının Türkiye için öncelik olduğunu dile getirdi.
Ülkeler arasındaki ekonomik işbirliğinin geliştirilmesinin, iki tarafın ekonomilerine büyük katkı sağlayacağını ve bölgenin ekonomik altyapı ve refahını da artıracağını ifade eden Bolat, bu amaçla, yarın Ankara'da Kosova Sanayi, Girişimcilik ve Ticaret Bakanı Rozeta Hajdari ile Türkiye-Kosova JETCO'nun Kurulmasına İlişkin Protokolü imzalayacaklarını bildirdi.
Bolat, "Bu mekanizma ile ekonomik ve ticari ilişkilerimizin geliştirilmesi için somut adımların atılmasını sağlayacak dinamik ve hızlı bir sistemi oluşturacağız. Çabalarımızın her iki ülkenin refahına katkıda bulunacağından şüphemiz bulunmamaktadır. Avrupa Birliği adayı olarak Kosova, Türkiye için önemli bir ticaret ortağıdır. Türkiye ve Kosova'nın kardeş ülkeler olarak yakın ve verimli işbirliklerini gelecekte de artıracağına içtenlikle inanıyorum." diye konuştu.
