İSTANBUL (AA) – Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, gelecek 13 yıl için bir yol haritası olan Ulusal Kutup Bilim Stratejisi'ni kamuoyu ile paylaştıklarını belirterek, "Bu strateji doğrultusunda gerçekleştireceğimiz projelerle kutup araştırmaları alanında bilimsel verilerin nicelik ve niteliklerini yükseltecek, Türkiye'nin uluslararası arenadaki bilim misyonunu ve konumunu güçlendireceğiz." dedi.
Cumhurbaşkanlığı himayelerinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı uhdesinde, TÜBİTAK koordinasyonunda düzenlenen 7. Ulusal Kutup Bilimleri Sempozyumu ve 3. Kutup Şenliği, Yıldız Teknik Üniversitesi ev sahipliğinde gerçekleştiriliyor.
Bakan Kacır, etkinliğin açılışındaki konuşmasında, sahip olduğu eşsiz doğası ve ekolojik yapısıyla kutupların; jeoloji, tıp, astronomi, iklim, canlı bilimleri gibi birçok alanda yürütülen bilimsel çalışmalar için eşsiz bir laboratuvar vazifesi gördüğünü söyledi.
Zengin yer altı kaynaklarına ve tatlı su rezervlerine ev sahipliği de yapan bu coğrafyanın, dünyanın geleceğinde söz sahibi olmak isteyen ülkelerin ilgisini ve dikkatini çektiğini belirten Kacır, "Kutup bölgeleri içinde Antarktika farklı bir öneme sahip. 1800'lü yıllarda keşfedilen, uğruna hiç savaşılmamış, barışa ve bilime adanmış olan Antarktika, 1959 yılında imzalanan Antarktika Anlaşması ile korunmakta ve yönetilmekte. Kadim medeniyetimizin Antarktika'ya ilgisi ise 16. yüzyıla kadar uzanmakta. 1500'lü yılların başında büyük Türk Denizcisi Piri Reis'in haritalarında yer alan Antarktika'daki bilimsel çalışmalarımız, 1960'lı yıllarda uluslararası işbirlikleri çerçevesinde hızlandı. Bugün Antarktika'da yer alan Karaali Kayalıkları'nda, İnan Tepesi'nde ve Tilav Buz Dili'nde Türk bilim insanlarımızın adları yer alıyor." diye konuştu.
– "116 Türk bilim insanının kutup bölgelerinde araştırma yürütmesine imkan sağladık"
Kacır, dönemin koşulları içinde kıymetli Türk hocaların çalışmalarını başka ülkelerin bilimsel araştırma projeleri çatısı altında gerçekleştirebildiğine işaret ederek, şunları kaydetti:
"Milli Teknoloji Hamlesi vizyonumuz doğrultusunda ülkemizin kritik teknolojileri geliştirebilmesini, özgün ve yenilikçi bilimsel çalışmalar üretme kabiliyetini güçlendirmesini amaç edindik. 2017'den itibaren Sayın Cumhurbaşkanımızın himayelerinde Ulusal Kutup Bilim Seferleri düzenleyerek bilim insanlarımızın araştırmalarına öncü oluyor, ülkemizin kutup bölgelerindeki varlığını perçinliyoruz. Bugüne dek Antarktika'ya 7, Arktik'e 3 sefer düzenleyerek 116 Türk bilim insanının kutup bölgelerinde araştırma yürütmesine imkan sağladık. Bu gayretler neticesinde 252 bilimsel çıktı üretildi."
"Her yıl düzenlediğimiz ve bugün bizlerin bir araya gelmesine vesile olan Kutup Sempozyumları ile bilimsel seferlerimizin sonuçlarını değerlendiriyoruz." diyen Bakan Kacır, şunları vurguladı:
" Ayrıca Milli Teknoloji Hamlesi vizyonuyla geliştirdiğimiz yerli ve milli teknolojilerimizi de Antarktika'da test etme imkanı buluyoruz. Antarktika ve Arktik belki de dünyanın en sert iklim koşullarına sahip bölgeleri. Bu zorlu iklim koşullarında ASELSAN'ın ürettiği telsizler ve telsiz röle istasyonları ile bilim insanlarımızın uzun mesafelerde sağlıklı bir iletişim kurabilmelerini sağladık. TÜBİTAK SAGE'nin üretmiş olduğu ısıl pil ile olası acil durumlarda enerji ve ısı ihtiyacını karşıladık. Yerli İHA'larımız en zorlu koşullarda bilim insanlarımızın çalışmalarını kolaylaştırdı. HAVELSAN tarafından temin edilen yerli üretim küresel konumlandırma sistemi ve TÜBİTAK RUTE tarafından sağlanan sismometreyle bilimsel çalışmalara destek olduk."
Türk bilim insanlarının yerli tekstil firmalarının ürettiği özel kıyafetlerle seferlerini başarıyla gerçekleştirdiğini ifade eden Kacır, "Ülkemizin sınırlarını aşarak Antarktika'ya kadar ulaşan yerli ve milli teknolojilerimiz, bu zorlu koşullardaki testi de şükür ki başarıyla geçiyor. Bu başarı Milli Teknoloji Hamlesi'ne gönül veren Türk bilim insanlarının, mühendislerin, teknisyenlerin alın terinin, akıl terinin bir sonucu. Kazanımlarımız bunlarla sınırlı değil. Uluslararası arenada 20'den fazla ülkeyle işbirliği yaparak dünya bilim camiasında saygın bilimsel çalışmalara imza attık. Bu çalışmalar sayesinde Avrupa Kutup Kurulu, Antarktika Araştırmaları Bilimsel Komitesi, Ulusal Antarktika Programları Yürütücü Konseyi gibi kuruluşlara tam üyelik sürecini de başarıyla tamamlamış olduk. Antarktika Anlaşması Çevre Koruma Protokolü'ne ülke olarak taraf olduk. Antarktika'da ülkemizin önceliğinin, kıtanın eşsiz ekosisteminin daima korunması ve bilimsel araştırmaların yürütüldüğü bir bölge olarak kullanılması olduğunu dünya kamuoyuyla paylaştık." dedi.
– "Önümüzdeki 13 yıl için bir yol haritası olan Ulusal Kutup Bilim Stratejisi'ni kamuoyu ile paylaşıyoruz"
Bakan Kacır, Antarktika'nın Horseshoe Adası'nda kurulması planlanan Türk Bilimsel Araştırma Üssü ile ilgili ön çalışmaları tamamladıklarını aktararak, yakın bir gelecekte bu üssü hayata geçirerek bilim insanlarının hizmetine sunmayı amaçladıklarını söyledi.
Türk Bilimsel Araştırma Üssü'nün kurulması ve tüm kıymetli bilimsel çıktılarla birlikte, gözlemci ülke konumunda olunan Antarktika Anlaşmalar Sistemi'nde asli üyeler arasında yer almayı hedeflediklerini belirten Kacır, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bakanlığımızın öncelikli hedeflerinden biri de çocuklarımızın ve gençlerimizin bilimle erken dönemde tanışmaları. Geleceğimizi çocuklarımıza ve gençlerimize emanet edeceğiz. Onlara yapılacak yatırımın hem geleceğe hem de aslında bugüne yapılan bir yatırım olduğunun farkındayız. Gerçekleştirdiğimiz Kutup Şenlikleri, Kutup Araştırma Projeleri ve İklim Değişikliği Araştırma Projeleri Yarışmaları ile her eğitim düzeyinden öğrencimizi bilimle buluşturuyoruz. Onları kutup bilimleri ve iklim değişikliği alanlarında proje üretmeye teşvik ediyoruz. Bu yıl Antarktika ve Arktik'e düzenlediğimiz seferlere lise öğrencileri, Kutup ve İklim Değişikliği Araştırma Projeleri yarışmalarında birinci olan öğrencilerimiz de katıldı. Böylece onların kutuplardan saha çalışmalarıyla deney yapmalarına imkan sağladık.
Gençlerimizi kutup araştırmaları alanında sadece bilimle değil, elbette sanat çalışmalarıyla da destekliyoruz. Bu yıl düzenlediğimiz Cumhuriyet'imizin 100. Yılında Kutuplarda Bilim Temalı Resim Yarışması da gençlerimizin zihin ve hayal dünyasında bir yolculuğa çıkmasına vesile oldu. Gençlerimizin gözünden kutup bölgelerini ve bilimsel çalışmalarımızı görmemize imkan sağlayan bu yarışmaya 81 şehrimizden 3 bin 400'e yakın başvuru aldık."
2017'den bu yana Kutup araştırma çalışmalarına bütüncül ve sistematik bir yaklaşım kazandırmak üzere önemli adımlar attıklarını dile getiren Bakan Kacır, şöyle devam etti:
" Öncelikle ilk Ulusal Kutup Bilim Programı'mızı 2018-2022 dönemi için hayata geçirdik. TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi'nde Kutup Araştırmaları Enstitümüzü kurarak çalışmalarımızı kurumsal bir çatı altında topladık. Bugün de önümüzdeki 13 yıl için bir yol haritası olan Ulusal Kutup Bilim Stratejisi'ni kamuoyu ile paylaşıyoruz. Bu strateji doğrultusunda gerçekleştireceğimiz projelerle kutup araştırmaları alanında bilimsel verilerin nicelik ve niteliklerini yükseltecek, Türkiye'nin uluslararası arenadaki bilim misyonunu ve konumunu güçlendireceğiz."
– "Kutup Bilimleri Ansiklopedisi temel bir kaynak vazifesi görecek"
Ulusal Kutup Numune Arşivi'ni ve Ulusal Kutup Veri Merkezi'ni Türkiye'ye kazandıracaklarını anlatan Kacır, "Kutup bilimleriyle ilgili akademik ve popüler yayınların artırılmasını teşvik edeceğiz. Bu etkinlikle kutup bilim çalışmalarımız için iki önemli gelişmeyi daha kamuoyuyla paylaşıyoruz. Kutup Bilimleri Ansiklopedisi ile ülkemiz kutup literatüründe terim birliğini sağlayacak ve zorlu coğrafyanın gizemlerini paylaşacak önemli bir katkıya hep birlikte imza atıyoruz. Kutup bölgesinde yaşayan canlılardan, bölgenin jeolojisine, atmosfer yapısından coğrafi özelliklerine, 500'den fazla maddenin yer aldığı bu eser kutup çalışmalarına ilgi duyan herkes için temel bir kaynak vazifesi görecek. Bunun yanında ülkemizin saygın dergilerinden Turkish Journal of Earth Sciences bu sayısını kutup bilimleri temasına ayırmış oldu. Antarktika'ya ilk ayak basan Türk bilim insanımız Atok Karaali'nin anısına ve mirasına adanan bu sayı ile Türk araştırmacıların kutup bölgelerine yaptığı 50 yıllık katkıları onurlandırıyor ve anımsıyoruz." ifadelerini kullandı.
Bakan Kacır, 2023-2035 Ulusal Kutup Bilim Stratejisi, Kutup Bilimleri Ansiklopedisi ve Turkish Journal of Earth Sciences Kutup Bilimleri Özel Sayısı'nın, Türkiye ve Türk bilim camiası için hayırlı olması temennisinde bulundu.
İnsanlığın iklim değişikliği gibi ortak sorunlarına bilimin ışığında çözümler geliştirmek adına dünyada öncü işler yapmakta iddialı olduklarını vurgulayan Kacır, sözlerini şöyle tamamladı:
"Bilim insanlarımızın önünü açmakta, engin ufuklara yürümelerini sağlamakta irade sahibiyiz. Gençlerimizin bilim ve teknolojiyle tanışmasını, yetişmesini ve bilimsel çalışmalara, teknolojik buluşlara imza atacak bir özgüvene sahip olmasını temin etmekte, Türkiye Yüzyılı'nı, bilimin ve teknolojinin yüzyılı olarak inşa etmekte kararlıyız. Bütün bu bilimsel gayretleri, teknolojik gelişmeleri insanlığın yararına oldukları ölçüde kıymetli görüyoruz. Bir teknolojik üstünlüğe sahip olmak, kimseyi zalim yapma hakkını ortaya çıkarmaz diye düşünüyoruz. Bugün Filistin'de çocuklar, kadınlar, masumlar gökyüzünden yağan binlerce ton bombayla öldürülüyor, 21. yüzyılda yeryüzünde adeta bir soykırım yaşanıyor.
Buraya gelirken haberlere göz attım ve bir haber okudum. İsrail yöneticileri, açıklanan ölü sayılarını abartılı bulduğunu söylemiş. Aklımdan şu geçti, acaba gökyüzünden binlerce ton bombayı haftalar boyunca Filistinli masumların, hastanelerin, doktorların, hastaların, kadınların, çocukların, kundaktaki bebeklerin üzerine yağdırırken kaç kişiyi öldüreceklerini saydılar mı? Zihinlerinde kaç kişiyi öldürmek vardı acaba? Kaç kişiyi öldürdüklerinde durmaya niyetliydiler? Biz Allah'ın izniyle Türkiye olarak bilimde ve teknolojide bütün bu gayretleri, insanlık adına, insanlığı yeniden medeniyetimizin adalet ve merhamet değerleriyle buluşturma adına bütün gücümüzle sürdüreceğiz. Hem bu ülkeyi inşallah Cumhuriyet'imizin ikinci asrında çok daha kuvvetli kılacağız ve inşallah yeniden insanlığa adaleti ve merhameti getireceğiz."
Konuşmasının ardından Bakan Kacır, "Cumhuriyetimizin 100. Yılında Kutuplarda Bilim Temalı Resim Yarışması"nda dereceye girenlere ödüllerini takdim etti.
7. Ulusal Kutup Bilimleri Sempozyumu ve 3. Kutup Şenliği, yarın gerçekleştirilecek programların ardından sona erecek.
