İSTANBUL (AA) – Dünya Dergiler Birliği (DERGİBİR) tarafından dergicilik alanındaki yeni gelişmelerin ve sorunların ele alınması amacıyla "Birinci Dergicilik Kongresi" düzenlendi.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı ve İstanbul Üniversitesi (İÜ) iş birliğiyle organize edilen kongre, İletişim Başkanlığı İstanbul Ofisinde gerçekleştirildi.
İletişim Başkanlığı İstanbul Bölge Müdürü Metin Erol, kongrenin açılışında, lise yıllarında şiirle ve dergiyle meşgul olmaya başladığını, bazı dergiler için yazı yazdığını anlatarak, bu süreçte hakkında birçok şey öğrendiği dergiciliği önemsediğini belirtti.
İletişim Başkanlığı olarak, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın "Türkiye Yüzyılı" vizyonu çerçevesinde Türkiye İletişim Modeli vizyonunu ortaya koyduklarını kaydeden Erol, şöyle konuştu:
"Türkiye İletişim Modeli vizyonumuzun en önemli ayaklarından biri de şüphesiz ki yayıncılık faaliyetleri. Burada bizim İletişim Başkanlığı olarak bütün yayıncılardan, yayıncılığın her yönüyle uğraşan bütün kesimlerden beklediğimiz şey, İletişim Başkanımız Fahrettin Altun'un birçok konuşmasında dile getirmiş olduğu 'Yaşasın hakikat' mottosudur. Temennim o ki dergicilik faaliyetlerinin Türkiye'de devam etmesi hem bir gencin yetişme sürecine katkı sağlayacaktır hem de hakikatin hakkını savunmaya hizmet edecektir."
– "Her dergi, bir düşüncenin sahiplerinin etrafında kümelendiği mecradır"
Basın İlan Kurumu (BİK) Genel Müdürü Cavit Erkılınç da dergilerin, Osmanlı'nın son döneminden bugüne kadar düşünce dünyasının, sanat anlayışının oluşumunda ve gelişiminde önemli bir işleve sahip olduğunu vurguladı.
Süreli yayıncılıkta her zaman bir adım önde görünen gazetelerin, edebiyattan tarihe, sanattan felsefeye kadar geniş bir yelpazede çıkan dergilerde üretilen fikirlerin taşıyıcı misyonunu üstlendiğini belirten Erkılınç, şunları kaydetti:
"Sanat alanındaki üretimin, şiirin, hikayenin, eleştirinin ve bunların bir yekunu olarak düşünce dünyamızın sürekli canlı, her daim aktif, aslında hep yaşayan bir norma kavuşması, dinamikliğini hiç kaybetmemesi binbir meşakkatle çıkan dergiler sayesinde olmuştur. Düşüncenin üretildiği, tartışıldığı ve yaygınlaştırıldığı dergiler, kendine özgü bir gelenek oluşturarak, kitleleri bir araya getirme özelliğiyle de dikkate şayandır. Edebiyatın, sanatın, düşünce dünyasının mutfağı olarak niteleyebileceğimiz dergiler, her türlü imtiyaz ve statünün ötesinde bir birliktelik fırsatı sunarak insanlık tarihine not düşme imkanı sağlamıştır."
Erkılıç, dergiciliğin büyük bir aşk ve tutku olduğunu ifade ederek, bunu en çok 80'li, 90'lı kuşakların anlayacağını, o dönemlerde her derginin, bir ekolün, bir okulun, bir düşüncenin öğrencilerinin ve sahiplerinin etrafında kümelendiği mecralar olduğunu dile getirdi.
– "Dergileri yaşatmak çok zor bir iştir"
Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürü Ali Odabaş ise kütüphaneler için dergilerin en önemli kriterlerinden birisinin aralıksız devam etmesi olduğundan bahsederek, "Dergileri yaşatmak çok zor bir iştir. Ama kütüphaneciler de cilt bütünlüğü bakımından derginin niteliğini sürekliliğine bakarak karar verir. Genel müdürlüğümüz, bağımsız dergilerin yaşatılması noktasında elinden geldiğince gayret gösteriyor." dedi.
Bütçe imkanları çerçevesinde yıllık 400 kadar abonelik yaptıklarını aktaran Odabaş, "Belki sadece bizim aboneliklerimiz üzerinden yaşayan dergiler vardır. 2023 yılı için 300'ün üzerinde dergi müracaatı oldu bize. Basılı dergilerin hemen hemen tamamına yakınına abonelik yapıyoruz." ifadesini kullandı.
– "Gençlerimizi kültürel çalışmalarla buluşturma mecburiyetimiz var"
DERGİBİR Başkanı Metin Uçar, sistemin gençleri devamlı olarak yarıştırdığına dikkati çekerek, "Bizim bir şekilde arkadan gelen gençlerimizi kültürel çalışmalarla buluşturma mecburiyetimiz var. Bu manada çeşitli kamu kurumlarımızla yürüttüğümüz dergicilik okulu faaliyetlerimizi gerçekleştirdik. Bugün buradaki oturumlarda konuşmacıların ortaya koyacağı perspektifler bizlerin önünü açmış olacak." dedi.
Dergi fuarlarının önemine de değinen Uçar, "Bir fuar ortamı bir derginin doğmasına, bir dergi, bir okulun ortaya çıkmasına vesile oluyor. Önemli olan sürdürülebilirliği sağlayacak, arkadan gelen nesilleri yetiştirmek. Fuarın bu konuda değerli olduğunu düşünüyorum." diye konuştu.
İÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Haluk Alkan, akademik dergiler ve İÜ'nün akademik yayıncılıktaki yerine değinerek, üniversitedeki bilimsel yayıncılığın köklü geçmişine ilişkin bilgi verdi.
Argetus danışmanı Erol Erdoğan'ın, Dergicilik Araştırması'nın sonuçlarını paylaştığı kongrenin açılış konferansını Karabatak Dergisi Genel Yayın Yönetmeni şair ve yazar Ali Ural verdi.
Açılış programının ardından kongre, İsmail Kılıçarslan'ın moderatörlüğünü üstlendiği, Prof. Dr. Hayati Develi, Mustafa Akar, İrfan Kaya ve Şivan Arslan'ın konuşmacı olarak yer aldığı "Dijital Dönüşüm ve Dergilerin Geleceği" başlıklı oturumla devam etti.
Kongre kapsamında, Abdullah Zerrar Cengiz'in moderatörlüğünde Özkan Öztürk, Salih Zengin, İbrahim Altınsoy, Şeyma Subaşı ve Hüseyin Cerrahoğlu'nun konuşmacı olarak yer alacağı "Çocuk Öğrenci ve Genç Dergiciliği" başlıklı oturum gerçekleşecek.
Program Murat Ayar'ın sonuç bildirgesini okuması ve eski Milli Eğitim Bakanı Prof. Nabi Avcı'nın değerlendirme konuşmasıyla son bulacak.
