TAHRAN (AA) – HAYDAR ŞAHİN – İran'ın İsfahan eyaletine bağlı Kaşan şehri, her gün gül hasadını görmek için bölgeye akın eden yerli ve yabancı binlerce turisti ağırlıyor.

Kaşan'ın gül yetiştiriciliği ile bilinen Kemser kasabasında sabahın erken saatlerinde işçilerin toplamaya başladığı güller, tartma işleminden sonra şirketler tarafından satın alınarak gülsuyu, reçel, gıda katkısı veya esans yapımında kullanılmak üzere fabrikalara götürülüyor.

Kimi satıcılar ise yerel halkın Muhammedi Gül (Gol-i Muhammedi) olarak adlandırdığı gülleri kurutarak pazarlarda müşterilerini bekliyor.

Kaşan şehri, hasat döneminde her gün binlerce yerli ve yabancı turisti ağırlıyor. Turistler Kaşan'da gül hasadını görme, birbirinden güzel gül bahçelerinde fotoğraf çekilme ve hoş kokulu bahçelerde gezme fırsatı buluyor.

Gül toplama işinde çalışanların büyük çoğunluğu Afgan mültecilerden oluşken, gül bahçelerine yakın yerlerden ve çevre şehirlerden gelen işçileri görmek de mümkün.

– Turistler gül bahçelerine yoğun ilgi gösteriyor

Meşhed’den Kaşan'a geldiğini söyleyen Abbas Muradi, AA muhabirine yaptığı açıklamada, fırsat bulduğu için Kemser’i görmek istediğini ve gül bahçelerini çok beğendiğini söyledi.

Muradi, "Kaşan'a ilk defa geliyorum. Hava gayet güzel, burayı görünce insanın oynayıp eğlenesi geliyor. Gerçekten beğendim. Buradaki çalışmayı, gösterilen gayreti ve ortaya çıkarılan güzelliği görünce insanlarımızın hiç çalışmadığı kanısına vardım." dedi.

Lübnan'dan gül bahçelerini ziyarete gelen Abbas Abdülhüseyin, gördüğü manzarayı ve ortaya saçılan kokuyu çok beğendiğini belirterek, "Aslen İranlıyım ama 40 yıldır Lübnan'da yaşıyorum. Ondan önce de Irak'ın Kerbela şehrinde yaşadım. Kaşan benim dünyaya geldiğim yer ama Kemser'e ilk defa geliyorum." diye konuştu.

– Güller görsel bir şölen oluşturuyor

İsfahan'dan gülleri ve gül bahçelerini görmek için Kemser'e geldiğini söyleyen Murteza İsfahani de gördüğü manzara karşısında mest olduğunu, fırsat bulduğu taktirde tekrar gelmek istediğini ifade etti.

Elburz eyaletinin Kerec şehrinden Kemser'e gelen Sohrab Rehmdil ise eşinin daha önce buraya geldiğini fakat kendisinin ilk gelişi olduğunu, görsel bir şölen oluşturan güllerin kokusunun insanı alıp başka alemlere götürdüğünü dile getirdi.

– Gül bahçeleri çöldeki vahaları andırıyor

Kevir Çölü'nün yanı başında bulunan Kemser'in havası, suyu ve kumlu toprak yapısı nedeniyle yetişen güllerin aroması ve yağ oranı diğer bölgelerden farklılık gösteriyor.

Yüksek derecede sıcaklığın görüldüğü kasabada on binlerce gül fidanına sahip gül bahçeleri çöldeki vahaları andırıyor.

– "Kemser İran'ın gül ve gülsuyu başkentidir"

Kemser Gül Yetiştiricileri ve Gül Sanayi Birliği Başkanı Rıza Nevvabi, "Kemser İran'ın gül ve gülsuyu başkentidir. 54 hektardan oluşan bahçemiz çevrenin en büyük bahçelerinden biridir. Şimdi güllerimiz çiçeğe durdu, işçiler hasat yapıyor, turistler gülleri ve bahçeyi görmeye geliyor." dedi.

Kemser'in gül yetiştirilip gül suyu yapılan en eski yer olduğunu söyleyen Nevvabi, "Kemser'de 1500'den fazla geleneksel kazanda gül suyu yapılıyor. 5 modern, 208 yarı modern ve geleneksel fabrika iş yapıyor. Yaklaşık 10 bin işçi gül ve gül suyu sektöründe çalışıyor." açıklamasında bulundu.

Nevvabi, bölgede nisan ayında başlayan gül hasadının haziranın ilk haftasına kadar devam ettiğini, Kemser'de ise mayısın ilk haftası başlayan hasadın haziran ayının ilk haftasına kadar sürdüğünü kaydetti.

Gülün hem kokusundan istifade edildiğini hem de tıbbi amaçlarla kullanıldığını vurgulayan Nevvabi, "Kemser'de gül haricinde 80'e yakın nebat damıtılarak içecek ve esansı üretiliyor. Bunlar geleneksel tıp alanında sıkça kullanılıyor." diye konuştu.

– Gül toplamada çalışan işçilerin çoğu Afgan mülteciler

Kaç yaşında olduğunu bilmediğini, kardeşleriyle bahçede gül toplamaya geldiğini söyleyen Afganistanlı Goher Niyazi, "50 mi, 100 mü, 150 mi bilmiyorum, kaç yaşındayım. Kimi 65, kimi 75 yaşında olduğumu söylüyor, ama ben yaşımı bilmiyorum doğrusu." dedi.

Niyazi, yaklaşık 15 yıldır Kaşan'da yaşadığını, daha uzun süredir de İran'da olduğunu anlattı.

Ailesine bakmakla yükümlü olduğunu söyleyen Niyazi, "Kızlarım iyi çocuklardı, evlenip gittiler. Hasta bir kocam ve bağımlı iki oğlum var. Oğullarım çalışmıyor ve evde yatmaktan başka bir iş yapmıyorlar. Ben de çalışmasam ortada kalacağız. Gül toplamak haricinde önüme hangi iş çıksa yapıyorum. Bu yaşta iş seçemezsiniz." şeklinde konuştu.

Niyazi, günün ışımasıyla işe başladığını açılan güllerin tamamen toplanmasına kadar çalıştığını dolayısıyla belirli bir çalışma saati olmadığını dile getirdi.

Günde 17 ila 20 kilo gül topladığını, kilo başına 10 bin tümen (yaklaşık 5 TL) kazandığını ifade eden Niyazi, günlük kazancının en fazla 200 bin tümene (yaklaşık 100 TL) denk geldiğini söyledi.

Gül toplayan yetmişli yaşlardaki Afganistanlı Zehra Alizade de bulabildiği her işi yaptığını belirterek, "Çalışmak zorundayım. 11 yıl İran'da yaşadıktan sonra ülkeme döndüm. Taliban geldikten sonra tekrar buraya dönmek zorunda kaldım." dedi.

Gül toplayarak aile ekonomine katkıda bulunduklarını ve harçlıklarını çıkardıklarını söyleyen 14 yaşındaki Muhammed Hüseyin Hüseyni ve 13 yaşındaki Ahmet Caferi ise Kaşanlı olduklarını, 5 yıldır gül hasadına gelip çalıştıklarını ve buna ihtiyaçları olduğunu ifade etti.

Afganistanlı Arif Habibi de işsizlik nedeniyle İran'a geldiğini 3 yıldır da Kemser'de olduğunu ifade ederek, "Gül toplayıp para kazanmak için burada çalışıyorum. Evlenmeyi düşünüyorum." dedi.