İSTANBUL (AA) – Çekmeköy Belediyesince Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi’nin tarihini ele alan “Tarih-i Ayasofya-i Kebir” adlı eser yayımlandı.
Ayasofya-i Kebir Cami-i Şerifi’nin yeniden ibadete açılması üzerine hazırlanan eser, Doç. Dr. Şefik Memiş’in editörlüğünde araştırmacılar Dr. Şakir Turan ve yazar Hüseyin Sarı tarafından kaleme alındı.
“Tarih-i Ayasofya-i Kebir” kitabıyla Şemseddin Karamani’nin “Tarih-i Beyan-ı Bina-yı Ayasofya-i Kebir”, Yusuf bin Musa bin Musa el-Balıkesri ile Yusuf bin İlyas Balıkesri’nin “Tarih-i Ayasofya” adlı eserleri, bugünün okuyucusuna sunuldu. Eserlerin tıpkıbasım, çevrimyazı, günümüz Türkçesi ve İngilizcesinin bulunduğu çalışmada sadeleştirilmiş metinlere de yer verildi.
– “Mabetler, toplumların tarihsel birikimlerini yansıtan hafızaları oldular”
Çekmeköy Belediye Başkanı Ahmet Poyraz, insanlık tarihi boyunca her dinin kendine özgü mabetleri olduğuna işaret ederek, “Bu mabetler, bir ibadethane olmanın ötesinde o toplumların tarihsel birikim ve deneyimlerini yansıtan toplumsal hafızaları oldular. Geçmişin ruhunun bugünle ve gelecekle buluşmasını sağladılar. Ayasofya Camii de böylesi bir özelliğe sahiptir.” ifadelerini kullandı.
Poyraz, İstanbul’un fethinden sonra Ayasofya’nın tarihini anlatan Rumca eserlerin Müslüman alimlerce Arapça, Farsça ve Türkçeye çevrilerek sonraki nesillere aktarıldığını ifade ederek, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu eserlerden üç tanesi ilk döneme ait olduğu için hassaten öneme sahiptir. Birincisi, Şemseddin Karamani’nin Farsça, Arapça ve Türkçeye çevrilen “Tarih-i Beyan-ı Bina-yı Ayasofya-i Kebir” eseridir. İkincisi, Yusuf bin Musa bin Musa el-Balıkesri’nin Hicri 884’te Rumcadan tercüme ettiği “Tarih-i Ayasofya” ve üçüncüsü ise Yusuf bin İlyas Balıkesri’nin “Tarih-i Ayasofya” eseridir.”
– 3 farklı yazma eserin Osmanlıca nüshaları okuyucuyla buluştu
Dr. Şakir Turan da Ayasofya’nın tarihini ele alan eserlerin Fatih Sultan Mehmet döneminden başlayarak 1900’lü yıllara kadar yazılan yazma ve matbu eserlerden oluştuğunu dile getirdi.
Yazar Hüseyin Sarı ise “Tarih-i Ayasofya-i Kebir” kitabıyla Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı bünyesindeki yazma eser kütüphanelerinde bulunan Ayasofya tarihiyle ilgili 3 farklı yazma eserin Osmanlıca nüshalarının, latinize edilip sadeleştirildiğini ve değerlendirilmeleriyle birlikte okuyuculara sunulduğunu ifade etti.
Çekmeköy Belediyesi Kültür Yayınları tarafından ayrıca Prof. Dr. Haşim Şahin’in “Bir Devir Üç Veli”, Doç. Dr. Arif Kolay’ın “İstanbul’un Yaşam Pınarı Çekmeköy” ve genç yazarların hikayelerinin yer aldığı “Açık Fikir Harmanı” eserleri de kitapseverlerin beğenisine sunuldu.