ANKARA (AA) – Kazakistan’ın Ankara Büyükelçisi Abzal Saparbekuly, Kazakistan'da 1949-1989 yılları arasında sözde barışçıl amaçlarla 468 nükleer patlama gerçekleştirildiğini belirterek, "Bu da dünyada gerçekleştirilen tüm nükleer denemelerin yarısı demektir. Sonuç olarak, tüm bölgenin çevresel dengesi bozuldu." dedi.
Kazakistan’ın Ankara Büyükelçiliği tarafından Türk- Japon Vakfı Kültür Merkezi'nde Kazakistan’ın bağımsızlığının 30. yılı çerçevesinde "Nükleer Silahlardan Arındırılmış Bir Dünya Hedefinde Kazakistan’ın Rolü ve Etkisi" sergisi düzenlendi.
Sergi öncesi bir dakikalık saygı duruşunun akabinde Nükleer Silahlardan Arındırılmış Bir Dünya Hedefinde Kazakistan’ın Etkisi ve Rolü kısa filmi gösterildi.
Serginin açılış konuşmasını yapan Büyükelçi Saparbekuly, ülkesinin bağımsızlık yıl dönümünün arifesinde Semipalatinsk Nükleer Test Sahası'nın kapatılmasının 30. yıl dönümünü andıklarını belirterek, "Nükleer denemeler, kırk yıldan fazla bir süre topraklarımızı zehirleyen, insan eliyle yapılmış korkunç bir felaket olmuştur. Halkımız, nükleer denemelerin etkisinden, belki de dünyadaki diğer tüm ülkelerden ve insanlardan daha fazla acı çekti. Radyasyona maruz kalan topraklarımız bir dizi Avrupa devletinin boyutunu aşan devasa bir bölgeye kapsamaktadır." diye konuştu.
Saparbekuly, "Kazakistan'da 1949-1989 yılları arasında sözde barışçıl amaçlarla 468 nükleer patlama gerçekleştirildi. Bu da dünyada gerçekleştirilen tüm nükleer denemelerin yarısı demektir. Sonuç olarak, tüm bölgenin çevresel dengesi bozuldu." ifadesini kullandı.
Kazakistan’ın, bağımsızlığını kazanmasından bu yana nükleer silahsızlanma yolunda önemli adımlar atarak küresel nükleer karıştı hareketin lideri konuma yükseldiğini söyleyen Saparbekuly, şunları kaydetti:
"Her şeyden önce, henüz Sovyet Birliği dağılmamışken, Kazakistan Cumhuriyeti Kurucu Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, Semipalatinsk Nükleer Test Sahası’nın kapatılmasına ilişkin kararnameyi imzaladı. Kendi örneğimizle daha güvenli bir dünyaya giden yolu gösterdik. Bu adımımız, tüm Orta Asya'nın nükleerden arındırılmış bölge statüsü kazanması sürecinde başlangıç noktası haline geldi."
Dünyayı bir kez daha nükleer yıkım tehdidine karşı bilinçli olmaya çağıran Saparbekuly, dünyadaki 20 binden fazla nükleer silahın artık bir avantaj değil, küresel barış ve istikrar için bir tehdit olduğunu söyledi.
Saparbekuly, söz konusu serginin 72 yıl öncesini kendilerine hatırlatmakla birlikte, nükleer silahları ortadan kaldırma ve benzer trajedilerin tekrarını önleme çabalarında bir teşvik görevi görmesi gerektiğini de belirtti.
– Türk halkını Hiroşima ve Nagazaki'ye davet ediyoruz
Japonya'nın Ankara Büyükelçisi Kazuhiro Suzuki ise 76 yıl önce atom bombalarının Hiroşima ve Nagazaki'de birçok can aldığını hatırlatarak, "Atom bombasının insanlar üzerindeki sonuçları çok üzüntü vericidir. Bu olaydan sonra bile, Bikini Adaları’ndaki nükleer testler, Japon vatandaşlarının ölümlerine ve yaralanmalarına yol açan nükleer radyasyona maruz kalmasına neden olmuştur. " dedi.
Ülkesinin Kazakistan ile atom bombalarının gerçekliğini diğer ülkelerden çok daha iyi anladığını ve bu nedenle, nükleer silahlardan arınmış bir dünya için çabalamak gibi bir görevi bulunduğunu kaydeden Suzuki, "Nükleer silahsızlanmayı teşvik etmek için nükleer silaha sahip olan ve olmayan devletler arasındaki iş birliği ile işlevsel ve somut tedbirlerin çok önemli olduğu kanaatindeyiz." şeklinde konuştu.
Serginin nükleer silahların sonuçlarının anlaşılması konusunda bir fırsat olarak görülmesini beklediklerini dile getiren Suzuki, "Türk halkını, atom bombalarının gerçekliğine kendi gözleriyle tanık olmaları ve nükleer silah kullanımının sonuçları konusundaki algılarını derinleştirmeleri için Hiroşima ve Nagazaki'ye davet ediyoruz." ifadelerini kullandı.
Suzuki, Kazakistan'ın nükleer silahlardan arınmış bir dünya için verdiği mesajın Ankara'da da yayılmasını umduklarını söyledi.
Dışişleri Bakanlığı Uluslararası Güvenlik İşleri Genel Müdürü Büyükelçi Gülin Dinç ise Semipalatinsk Nükleer Test Sahası’nda on yıllarca süren nükleer denemelerin tamamen yıkıma neden olduğuna, doğanın yok oluşunu hızlandırdığına dikkati çekti.
Türkiye’nin Kazakistan’ın nükleer silahsızlanma ve nükleer silahların yayılmasının önlenmesi konusundaki inisiyatifini takdir ettiğini belirten Dinç, Türkiye’nin nükleer silahların tamamen ortadan kaldırılması nihai hedefi için de çaba harcadığını kaydetti.
Kazakistan’ın bağımsızlığının 30. yıl dönümünü kutlayan Büyükelçi Dinç, ayrıca Büyükelçi Suzuki’ye Japonya’nın Hiroşima ve Nagazaki’nin atom bombalarıyla vurulmasının 76. yılı dolayısıyla taziyelerini bildirdi.
Konuşmaların ardından konuklar sergiyi gezdi.