ANTALYA (AA) – SİNAN ÖZMÜŞ – Akdeniz Üniversitesi ile özel sektör iş birliğinde, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığının (KOSGEB) verdiği destekle geliştirilen "Ecosav-M1" isimli ışık tuzağı cihazıyla, mantar sineğinden kaynaklanan zarar önlenecek.
Bir özel şirket ile Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi iş birliğinde mantar sineğiyle mücadele için çalışma yapıldı.
Bu kapsamda, kullanılan ilaçların az olduğu, zararlıların ilaçlara çabuk direnç gösterdiği tespit edildi.
Halk arasında amatörce kullanılan elektrikli ışık tuzaklarının sinekleri yakalamakta çok yetersiz kaldığını gören ekip, yaptıkları AR-GE çalışması sonucu KOSGEB desteğiyle "Ecosav-M1" isimli ışık tuzağı cihazını geliştirdi.
Cihazın mantar üretim alanlarında yapılan denemelerinde, üç günde 100 bin mantar sineğini yok ettiği görülünce, seri üretime geçildi.
Geliştirilen cihaz, Growtech 19. Uluslararası Sera, Tarım Teknolojileri ve Hayvancılık Ekipmanları Fuarı'nda Bitki Besleme ve Koruma Kategorisinde inovasyon ödülüne layık görüldü.
– Patent için müracaat yapıldı
Özel şirketin sahibi makine mühendisi Ali Can İzgi, AA muhabirine, bir arkadaşının mantar sineğiyle mücadelede kullandığı cihazların yetersiz olduğunu söylemesi üzerine, araştırma yaptıklarını belirtti.
Akdeniz Üniversitesi işbirliğiyle geliştirdikleri cihazdan olumlu sonuçlar aldıklarını anlatan İzgi, bir elektrikli kafes sistemi tasarladıklarını kaydetti.
İzgi, bu sistemle önce sineklerin büyüklerini yakaladıklarını belirterek, "Daha sonra, kafes sisteminin gözeneklerini daraltıp, arasındaki mesafeyi azalttık. Bu şekilde küçüklerini de yakalamayı başardık. Tek cihazda hem büyük hem de küçük sinekleri yakalamayı başardık. Patent için müracaat ettik. Her şeyini kendimiz yapıyoruz. Sadece ampulü yurt dışından geliyor. Cihaz, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından bitki koruma ürünü olarak ruhsatlandırıldı." ifadelerini kullandı.
– Geliştirilen cihazla etkin şekilde yakalama sağlanıyor
Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fedai Erler de mantar sineklerinin, kültür mantarı üretiminde en fazla ilacın kullanıldığı zararlılar arasında bulunduğunu söyledi.
Kültür mantarında doğrudan ruhsatlı ilaç bulmanın çok zor olduğunu vurgulayan Erler, şöyle konuştu:
"Üreticilerimiz ilaca alternatif birkaç şey kullanmaya çalışılıyor. Bunlardan biri de elektrikli ışık tuzağı. Ancak bunun da gözenek araları çok olduğu için mantar sineklerinin tamamını yakalamakta sorun yaşanıyor. Çünkü mantarda tek bir sinek türü yok. Korkuteli ilçesinde yaptığımız araştırmalarda, 16 ayrı sinek türünün doğrudan kültür mantarıyla bağlantılı olduğunu tespit ettik. Bunların içinde 0,5 milimetre kadar küçük olanı da 5-6 milimetre kadar büyük olanı da var. Geliştirdiğimiz ışık tuzağıyla etkin şekilde ergin sinekleri yakalayarak, sonraki jenerasyonlardaki popülasyonu azaltabiliyoruz."
