İSTANBUL (AA) – İDRİS OKUDUCU / ESAT FIRAT- Çin'de ortaya çıkan yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) ilk olarak geçen şubat ayında görülmeye başlandığı Orta Doğu'da, son dönemde başta İran, Suudi Arabistan ve İsrail olmak üzere bazı ülkelerde salgının yeniden yayılma hızı göstermesi "ikinci dalga" endişesine yol açıyor.
Bu coğrafyada Kovid-19'un en hızlı yayılma gösterdiği ülkelerin başında İran geliyor.
Devletlerin Kovid-19'a karşı aldıkları sıkı tedbirleri ekonomik gerekçelerle gevşetmesinin ardından özellikle hazirandan itibaren İran, Suudi Arabistan, Irak, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Mısır, İsrail ve Filistin'de vaka sayılarında ciddi artış yaşanıyor.
– İran
Kovid-19'un Orta Doğu'da ilk yayılma alanı 84 milyon nüfuslu İran oldu. Ülkedeki ilk vaka ve ilk ölüm 19 Şubat'ta Kum kentinde kaydedildi.
İran'da virüs kaynaklı can kaybı 4 Nisan'da 158 çıkarak bir gündeki en yüksek ölüm sayısına ulaşıldı.
Tahran yönetiminin aldığı sıkı tedbirler sonrası mayısta hem vaka hem de ölüm oranları yarı yarıya kadar düşse de 14 Haziran itibarıyla günlük vefat sayıları yeniden 100'ün üzerine çıktı.
Salgın sürecinden bu yana bir günde kaydedilen en yüksek ölüm sayısı dün 200 kişi olarak kayıtlara geçti.
Halihazırda İran'da virüs kaynaklı toplam can kaybı 12 bin 84, vaka sayısı da 248 bin 379.
– Suudi Arabistan
Suudi Arabistan yönetimi, ülkede Kovid-19 vakalarının henüz görülmediği 27 Şubat'ta salgın nedeniyle tüm umre ziyaretlerini geçici olarak askıya aldığını duyurdu.
İlk vakanın 2 Mart'ta İran'dan gelen bir yolcuda görüldüğü Suudi Arabistan'da, Kovid-19 kaynaklı ilk ölüm ise 24 Mart'ta gerçekleşti.
Nisan ayının 3'üncü haftasından itibaren günlük vaka sayılarının 1000'in üzerine çıktığı 34 milyon nüfusa sahip Suudi Arabistan'da, Sağlık Bakanlığının açıkladığı verilere göre, bugün itibarıyla toplam vaka sayısı 217 bin 108'a yükselmiş durumda.
Günlük yeni vaka sayısının ramazan ayında 4 binin üzerine çıktığı ülkede, Kovid-19 kaynaklı bir gündeki en yüksek can kaybı ise 58 vefatla 5 Temmuz'da kaydedildi.
Suudi Arabistan Sağlık Bakanlığının dün yayımladığı verilere göre, virüs kaynaklı toplam can kaybı 2 bin 17'ye, vaka sayısı da 217 bin 108'e yükseldi.
– BAE
İlk vakanın 27 Şubat'ta görüldüğü BAE'de, virüs nedeniyle ilk ölüm ise 21 Mart'ta gerçekleşti.
BAE Sağlık Bakanlığının paylaştığı son verilere göre ülkedeki toplam can kaybı 326, vaka sayısı da 52 bin 600.
En yüksek günlük vaka sayısının 994 ile 22 Mayıs'ta kaydedildiği BAE'de, bu sayı haziranda yarıya kadar düşerken temmuz ayından itibaren yeniden artışa geçti.
10 milyon nüfuslu BAE'de, şu anda 10 bin 560 aktif vaka bulunuyor.
– Irak
Irak'ta Kovid-19 nedeniyle ilk ölüm 4 Mart'ta kuzeydeki Süleymaniye vilayetinde meydana geldi.
40 milyonluk bir nüfusa sahip ülkede, mayıs sonuna kadar günlük vaka sayısı 300, can kaybı da 10 civarında seyrediyordu.
Ancak Irak'ta salgının ikinci dalgasının yaşandığı haziranda, hem ölüm hem de vaka sayısında ciddi artış kaydedildi.
Irak'ta 27 Haziran'da bir günde 122 kişinin hayatını kaybetmesiyle virüsün ülkede görüldüğü günden bu yana kaydedilen en yükse günlük vefat sayısına ulaşıldı.
Sağlık altyapısının çok iyi olmadığı ve yeterli yoğun bakım ünitesinin bulunmadığı Irak'ta, en yüksek vaka sayısı da 26 Haziran'da 2 bin 437 olarak kaydedildi.
Temmuz ayında da salgının yayılma hızında herhangi bir düşüşün yaşanmadığı Irak'ta, dünkü verilere göre bir günde 118 kişi hayatını kaybetti, 2 bin 426 yeni vaka tespit edildi.
Irak Sağlık Bakanlığının son verilerine göre, ülkedeki virüs kaynaklı toplam can kaybı 2 bin 685, vaka sayısı da 64 bin 701.
– Mısır
Mısır'da Kovid-19'un ilk görüldüğü 5 Mart'tan bu yana toplam vaka sayısı 77 bin 279, ölü sayısı da 3 bin 489.
102 milyon nüfuslu Mısır'da, resmi açıklamalara göre günlük yeni vaka sayısı mayısın ortalarında 1000'in altındayken, bu rakam haziran ve temmuzda 1000'in üzerine çıktı.
Ülkede bir günde görülen en yüksek yeni vaka sayısı 19 Haziran'da 1774 olarak kayıtlara geçti.
Mısır'da virüs kaynaklı ölüm oranları haziranın ilk haftasına kadar 50'inin altındayken, 15 Haziran'da 97'e kadar yükseldi.
Mısır Sağlık Bakanlığının dün paylaştığı verilerde, bir günde tespit edilen yeni vaka sayısının 1057, ölü sayısının da 67 olduğu belirtildi.
– İsrail
Kovid-19'un ilk olarak 21 Şubat'ta görüldüğü İsrail'de, ilk ölüm ise 20 Mart'ta meydana geldi.
İsrail yönetimi aktif vaka sayısının 4 binin altına düşmesi üzerine 15 Mayıs itibarıyla Kovid-19 önlemlerini gevşetme kararı aldı.
Ülkedeki günlük vaka sayının 20'nin altına düşmesiyle, mayıs sonlarına doğru alınan sıkı tedbirlerin çoğu kaldırıldı.
Salgın nedeniyle kapatılan okullarda yeniden eğitime başlandı, alışveriş merkezleri, pazarlar ve lokantaların da içinde yer aldığı işletmeler tekrar açıldı.
Ancak 17 Haziran'da 24 saatte 299 kişide daha virüs tespit edilmesi üzerine ülkede ikinci dalga endişesi başladı. 3 Temmuz'da ise günlük vaka sayısı 1000'i aşarak salgındaki en yüksek sayıya ulaşıldı.
İsrail makamları, bunun üzerine 6 Temmuz’da gece kulüpleri ve spor salonlarını yeniden kapatma kararı alarak salgına karşı tedbir yelpazesini genişletmeye başladı.
İsrail Sağlık Bakanlığının paylaştığı son verilere göre ülkedeki toplam vaka sayısı 32 bin 714, can kaybı ise 343.
– Filistin
Filistin Sağlık Bakanlığı, 5 Mart'ta bir otelin çalışanında görülen koronavirüs şüphesiyle Batı Şeria'da olağanüstü hal (OHAL) ilan etti. Aynı gün ilk kez 7 kişide virüs tespit edildi.
Filistin'de 25 Mart'ta virüs kaynaklı ilk ölüm kaydedildi ve aynı gün toplam vaka sayısının 64 olduğu belirtildi.
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, 3 Nisan'da, salgın nedeniyle ilan edilen OHAL'in süresini 30 gün daha uzatma kararı aldı.
Abbas, 20 Nisan'da, işgal altındaki Batı Şeria'da Kovid-19 kapsamında alınan tedbirlerin gevşetilmesi talimatı verdi.
Filistin Sağlık Bakanı Mey Keyle, 12 Mayıs’ta yaptığı açıklamada, işgal altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs'ün yanı sıra abluka altındaki Gazze Şeridi'nde son 5 gündür yeni vakaya rastlanmadığını belirtti. 12 Mayıs’a kadar toplam vaka sayısının 547 olduğu ülkede, 4 kişi Kovid-19 nedeniyle hayatını kaybetti.
Abbas, 3 Haziran'da Kovid-19 tedbirleri kapsamında yaklaşık 3 ay önce ilan edilen OHAL'in süresini 30 gün daha uzatma kararı aldı.
Filistin Sağlık Bakanlığı, 9 Haziran'da, ülkedeki toplam vaka sayısının 654'e yükseldiğini bunlardan 559'unun sağlığına kavuştuğunu ve bu tarihe kadar 5 kişinin de Kovid-19 nedeniyle hayatını kaybettiğini açıkladı.
Salgının ilk dalgasına nisan ayında giren Filistin'de 1 Temmuz itibarıyla ikinci dalga daha sert geçiyor. İlk dalgada tespit edilen en yüksek günlük vaka sayısı 39 olurken, bu sayı ikinci dalgada 330'a kadar çıktı.
Filistin yönetimi, 5 Temmuz'da işgal altındaki Batı Şeria'da Kovid-19 vakalarında görülen artış nedeniyle bir kez daha OHAL ilan etti.
Filistin Sağlık Bakanlığının paylaştığı son verilere göre, virüs kaynaklı toplam can kaybı 23, vaka sayısı da 5 bin 567.